Израиль
Израиль (Иврит хэлэн: יִשְרָאֵל, Yisra'el; арабаар إسرائيل, Isrā'īl), албан ёһоор Израиль улас (Иврит хэлэн: מְדִינַת יִשְרָאֵל , Medinat Yisra'el; арабаар دَوْلَةْ إِسْرَائِيل, Dawlat Isrā'īl) — Газар дундада тэнгисэй зүүн эрэг дээрэ оршохо баруун азиин орон юм. Хойто талаараа Ливан, зүүн хойто талаараа Сири, зүүн талаараа Йордан, баруун урда талаараа Египет оронуудтай хилэлдэг болон өөрын харисангуй жажаг нютагиинь газар зүйн хубида өөр өөр тусхай онсологтой. Баруун эрэг болон Газын хэлтэсшье мүн зэргэлдээ оршоно. Израилиин хүн зон ехэнхи хубинь Еврей үндэһэтэн болон үүгээрээ дэлхэйн сорын ганса Еврей орон юм. Еврейшуудһээ гадна Арабын Лалын шажантад, Христосой шажантад, Друзе, Самари зэрэг үндэһэтэн, шажантанууд оршодог.
Израиль Улас | ||||||
|
||||||
Түрын дуулалай нэрэ: Хатиква (Найдабари) |
||||||
Ниислэл | ![]() |
|||||
---|---|---|---|---|---|---|
Албан хэлэн | Иврит, Араб | |||||
Арад түмэн | 75.4% Еврей, 20.6% Араб, 4% бусад[1] | |||||
Түрэ засаг | Бүгэдэ найрамдаха улас | |||||
- | Юрэнхылэгшэ | Шимон Перес | ||||
- | Юрэнхэй сайд | Биньямин Нетаньяху | ||||
Байгуулха | ||||||
- | Британиин эзэнтэ гүрэнэй Палестинаһаа тусгаар | 1948 оной 4 һарын 14 | ||||
Дэбиcхэр газар | ||||||
- | Бүхэлидөө | 22,072 км2 (135) | ||||
- | Уһанай процент (%) | 2.12 % | ||||
Хүн зон | ||||||
- | Тоосоо (2013) | 7,406,900[2] | ||||
- | Хүн зоной нягтарал | 387.63 хүн/км2 | ||||
ДНБ (ХАШТ) | 2009 оной тоосоо | |||||
- | Бүгэдэ | $206.430 тэрбум[3] (29) | ||||
- | Нэгэ хүндэ | $28,393[3] (29) | ||||
ДНБ (Нэрлэһэн) | 2009 оной тоосоо | |||||
- | Бүгэдэ | $194.825 тэрбум[3] | ||||
- | Нэгэ хүндэ | $26,796[3] (28) | ||||
ОТББЭ (2008) | 39.2[4] (дундажа) (66) | |||||
ХХИ (2011) | ![]() |
|||||
Мүнгэн тэмдэгтэ | [[Израилиин шэнэ шекель]] (ILS) | |||||
Сагай бүһэ | +2 | |||||
Интернет домэйн | .il1 | |||||
Телефоной код | +972 |
Мүнөөнэй Израиль улас гурбан мянга гаруй жэлэй турша Иудын шажанай хамагай шухал ухагдахуунуудай нэгэ "Израилиин нютаг" (Eretz Yisrael)-һаа үндэһэтэй юм. Дэлхэйн нэгэдүгээр дайнай дараа Үндэһэтэнүүдэй Лигэнь "Еврей үндэһэтэндэ өөһэдын гэһэн орон" бүтээхэ зорилгоор Британиин Палестин дахи мандатые баталба. 1947 ондо НҮБ Палестинын мандатые Еврей, Араб хоёр уласта хубаахые баталһан байна. Арабын Барилдалгань энэ түлэблэлгые эсэргүүсэһэн болобош 1948 оной 5 һарын 14-ндэ Еврейн түрэ зуурын засагай газар Израилиие тусгаар тогтоноһоные мэдэгдэбэ. Дараань болоһон Араб-Израилиин дайнда Израиль илалта байгуулһанаар энэ уласай хилэ хизгаарые НҮБ-н хубааха түлэблэлгэдэ зааһанһаашье илүүгээр һунгаба. Энэ ябадалһаа хойшо зэргэлдээ оршохо олон Араб оронтой мүргэлдэжэ, үрэ дүндэнь олон томо дайн боложо үндэрлэжэ байгаа болон энэнь мүнөө хүрэтэр үргэлжэлһээр байна. Израиль улас анха байгуулагдаһанһаа хойшо, илангаяа зэргэлдээ оршохо Араб оронуудһаа түүнэй хилэ хизгаар болон бүри оршон тоготнхо эрхэнь хүрэтэр зүршэлтэй тулгарша байна. Харин Израилиинь Египет, Йордан оронуудтай энхэ тайбанай хэрээ байгуулжа, Палестиншуудтай бүри мүһэн зохисолдохо хэлэлсээр ябуулһаар байна.
ЗүүлтэПравить
- ↑ Haaretz Service (16 September 2009), "«Israel on eve of Rosh Hoshanah: Population hits 7.5m, 75.4% Jewish»", Haaretz, <http://www.haaretz.com/hasen/spages/1115060.html>. Проверено 26 арбан хоёр һара 2009.
- ↑ Press release - First data from the 2008 Population Census - Completed in July, 2009
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 «Israel», International Monetary Fund, <http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2010/01/weodata/weorept.aspx?sy=2007&ey=2010&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=436&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a=&pr.x=37&pr.y=13>. Проверено 21 дүрбэ һара 2010.
- ↑ Distribution of family income – Gini index. The World Factbook. CIA. 14 October 2011 үдэртэ хандаһан.
- ↑ «Human Development Report 2009. Human development index trends: Table G», The United Nations, <http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2009_EN_Complete.pdf>. Проверено 10 арба һара 2009.
Ази | ||
Азербайджан · Арабын Нэгэдэһэн Эмир Улас · Армени · Афганистан · Балба · Бангладеш · Баhрэйн · Брүнэй · Бутан · Вьетнам · Гүржи · Египет · Зүүн Тимор · Израиль · Индонези · Йордан · Ирак · Иран · Йемен · Казахстан · Кампучи · Катар · Кипр · Кувейт · Кыргызстан · Лаос · Ливан · Малайзи · Мальдив · Монгол Улас · Мьянмар · Оман · Ородой Холбооной Улас · Пакистан · Саудын Араб · Сингапур · Сири · Узбекистан · Урда Солонгос · Таджикистан · Таиланд · Туркменистан · Түрэг Улас · Филиппин · Хитад Улас · Хойто Солонгос · Шри Ланка · Энэдхэг · Япон |