Бимба гараг (түбэдөөр སྤེན་པ།; тэмдэг: ♄) — Наранай аймагай хоёрдохи томо гараг (Пүрбын дараа), Наранһаа тоолбол зургаадахи гараг юм. Бимба болон Пүрбэ, Далайн ван, Тэнгэриин ван Нараниие хиин гарагууд гэдэг.

Бимба  ♄
Бямба
Бямба
Кассини хөлгөөр авсан зураг
Эрин J2000
Апоцентр 1,513,325,783 км
10.115 958 04 а.н.
Перицентр 1,353,572,956 км
9.048 076 35 а.н.
Ехэ хахад тэнхэлиг 1,433,449,370 км
9.582 017 20 а.н.
Экцентриситет 0.055 723 219
Орбитын үе 10,832.327 үдэр
29.657 296 жил
Үзэгдэхэ орбитын үе 378.09 үдэр[3]
Дундажа орбитын хурдан 9.69 км/с[3]
Дундажа гажалта 320.346 750°
Хазайлта 2.485 240° (Эклиптикт)
5.51° (Наранай экваторт)
0.93° (Тогтмол хавтанд)[4]
Үгһэгшэ уулзабарай уртараг 113.642 811°
Перицентрай аргумент 336.013 862°
Дахуул харагдсан ~ 200 (тогтмол орбиттой 61)
Физик шэнжэ шанар
Экваторын радиус 60,268 ± 4 км[5][6]
9.4492 Дэлхэй
Туйлай радуис 54,364 ± 10 км[5][6]
8.5521 Дэлхэй
Хабтагайжэлтэ 0.097 96 ± 0.000 18
Гадаргай талбай 4.27X1010 км²[6][7]
83.703 Дэлхэй
Эзлэхүүн 8.2713X1014 км³[3][6]
763.59 Дэлхэй
Масса 5.6846X1026 кг[3]
95.152 Дэлхэй
Дундажанягташал 0.687 г/см³[3][6]
(уснаас бага)
Экваторай гадаргуугай гравитациин хүсэн8.96 м/с²[3][6]
0.914 g
Сансрын хоёрдугаар хурдан35.5 км/с[3][6]
Экватортахи
эрьехэ үе
0.439 – 0.449 үдэр[8]
(10 саг 32 – 47 мин)
Экваторай эрьелтын хурдан 9.87 км/с[6]
35 500 км/саг
Тэнхэлигэй хазайлта 26.73°[3]
Хойто туйлай баруун мандалта 2 саг 42 мин 21 сек
40.589°[5]
Хойто туйлай хэлбылтэ 83.537°[5]
Албедо0.342 (бонд)
0.47 (геом.)[3]
Гадаргуугай темп.
   1 бар түвшин
   0.1 бар
багадундажаехэ
134 K[3]
84 K[3]
Үзэгдэхэ гэрэлтүүлгэ +1.2 to -0.24[9]
Үнсэгэй диаметр 14.5" — 20.1"[3]
(сагирагуудыг тооцолгүй)
Агаар мандал[3]
Өндрийн хуваарь 59.5 км
Бүтэсэ
~96%Уһантүрэгшэ (H2)
~3%Гели
~0.4%Метан
~0.01%Аммон
~0.01%Уһантүрэгшын детрит (HD)
0.000 7%Этан
Мүльһэнүүд:
Аммон
Уһан
Аммоний гидросульфид(NH4SH)

Бимба гарагынь уһантүрэгшэ болон бага хэмжээнэй гели зэргэһээ тогтоно.[10] Бүтэсынь шулуулиг, мүльһэнһөө тогтохо сүмэ, металл уһантүрэгшэһөө тогтохо манти ба хиин гадаад дабхараа юм. Гаданахи агаар мандалынь /юрэнхыдөө үнгэлиг бэшэшье гэһэн хааяа удаан оршохо онсолгонууд бии болодог. Бимба дээрэ һалхинай хурдан 1,800 км/сагта хүрэхэ болоод энэнь Пүрбынхиһаа харисангы ехэ юм. Татадаг хүсэниинь Дэлхэйн болон Пүрбын хүсэнүүдэй дундажа оршом юм.

Бямба гарагийг 2013 оны 7 сарын 19-нд Кассини хөлгөөс Наранай сүүдэр талаас нь авсан зураг

Бимбань мүльһэн, бага хэмжээнэй шулуунай хэлтэрхы, тооһонһоо тогтохо сахиргын системэтэй. Гарагые одоогоор жаран нэгэн дахуул тойрожобо тогтооһон болоод үүнһээ гадана хэды зуун дахуулансарнууд сахирга дотор оршоно. Бимбын хамагай томо дахуул Титаниинь Наранай аймагай хоёрдохи томо дахуул (Пүрбын Ганимедэй дараа ороно) болоод Һагба гарагһаашье томо хэмжээтэй. Үүнһээ гадана ехэхэн хэмжээнэй агаар мандалтай сорын ганса дахуул юм.[11]

Бимбын ород нэрэ сатурнРимэй хүдөө ажахы, ургасын бурхан Сатурнай нэрээр нэрэлэгдэһэн. Одон ороной тэмдэгынь тухайн бурханай хадуур болоно (юникод: ♄).

Файл:1Saturn.Aurora.HST.UV-Vis.jpg
Бямба гарагай урда туйлын туяае хосолмол спектрын аргаар тодоруулжа абаһан зураг

Зүүлтэ

Заһаха
  1. Yeomans, Donald K. (2006-07-13). HORIZONS System. NASA JPL. 2007-08-08 үдэртэ хандаһан.—At the site, go to the "web interface" then select "Ephemeris Type: ELEMENTS", "Target Body: Saturn Barycenter" and "Center: Sun".
  2. Orbital elements refer to the barycenter of the Saturn system, and are the instantaneous osculating values at the precise J2000 epoch. Barycenter quantities are given because, in contrast to the planetary centre, they do not experience appreciable changes on a day-to-day basis from to the motion of the moons.
  3. 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 3,12 Williams, Dr. David R. (September 7, 2006). Saturn Fact Sheet. NASA. 2007-07-31 үдэртэ хандаһан.
  4. The MeanPlane (Invariable plane) of the Solar System passing through the barycenter (2009-04-03). the original on 2009-04-20 үдэрһөө архивлагдаһан. 2009-04-10 үдэртэ хандаһан. (produced with Solex 10 Архивировалһан 24 таба һара 2015 оной. written by Aldo Vitagliano; see also Invariable plane)
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 Seidelmann, P. Kenneth; Archinal, B. A.; A’hearn, M. F.; et al. (2007). «Report of the IAU/IAGWorking Group on cartographic coordinates and rotational elements: 2006». Celestial Mech. Dyn. Astr. 90: 155–180. doi:10.1007/s10569-007-9072-y.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 6,6 6,7 Refers to the level of 1 bar atmospheric pressure
  7. NASA: Solar System Exploration: Planets: Saturn: Facts & Figures
  8. Than, Ker (September 6, 2007). Length of Saturn's Day Revised. Space.com. 2007-09-06 үдэртэ хандаһан.
  9. Schmude, Richard W Junior (2001). Wideband photoelectric magnitude measurements of Saturn in 2000. Georgia Journal of Science. 2007-10-14 үдэртэ хандаһан.
  10. Hamilton, Calvin (1997). Voyager Saturn Science Summary. Solarviews. 2007-07-05 үдэртэ хандаһан.
  11. Munsell, Kirk (April 6, 2005). The Story of Saturn. NASA Jet Propulsion Laboratory; California Institute of Technology. the original on 2005-12-02 үдэрһөө архивлагдаһан. 2007-07-07 үдэртэ хандаһан.

Холбооһон

Заһаха
Наранай аймаг
 НаранҺагбаБаасанҺараДэлхэйФобос ба ДеймосМягмарЦерераБага гарагай бүһэПүрбэ (гараг)Пүрбын дахуулнуудБямбаБямбын дахуулнуудТэнгэриин ванТэнгэриин вангай дахуулнуудДалайн вангай дахуулнуудДалайн ванДэлхэйн вангай дахуулнуудДэлхэйн ванХаумеагийн дахуулнуудХаумеаМакемакеКюперийн бүһэДисномиаЭридаСарнисан дискОортын үүл