Мао Цзэдун (хитадаар 毛泽东; 毛澤東; Máo Zédōng) (1893 оной 12 һарын 261976 оной 9 һарын 9) Хитадай хубисхалша, улас түрын онолшо, коммунис ударидагша. Тэрэ Бүгэдэ Найрамдаха Хитад Арад Уласые (БНХАУ) 1949 ондо байгуулагдаһанһаань хойшо 1976 ондо наһа бараха хүрэтэрээ ударидаба. Тэрэнэй марксизм-ленинизм, сэрэгэй стратегида оруулһан онолой хуби нэмэри, тэрэнэй өөрын гэһэн коммунис бодолгые хамтадань үдэгүү маоизм гэдэг.

Мао Цзэдун
毛泽东
portrait
Түрэһэн нэрэ:

毛澤東

Ажал үйлэ:

политик, сэрэг

Түрэһэн үдэр:

1893 оной 12 һарын 26(1893-12-26)[1][2][3][4][5][6][7][8][9][10]

Түрэһэн газар:

Шаошань, Хухань, Чин улас

Эрхэтэнэй харьяалал:

 Хитад Улас

Наһа бараһан үдэр:

1976 оной 9 һарын 9(1976-09-09)[11][12][13][2][14][3][4][5][15][6][7][16][8][9][10] (82 наһатай)

Наһа бараһан газар:

Бээжэн, БНХАУ

Хэб маяг:

марксизм-ленинизм, маоизм

Гарай үзэг:

Мао мүнөөдэрые хүрэтэр һайн муугай али алинаар хэлэгдэдэг зүдхэлтэн хэбээр байгаа болоод һайн муугай али аляар хэлэгдэхэ, үргэлжэ хубиһан өөршэлэгдэхэ үбые арадаа үлдээһэн юм. Албан ёһоор Хитадта аугаа хубисхалша, улас түрын стратегиша, сэрэгэй суута ухаантан, улас үндэһэтэниие абрагша гэжэ ехэд хүндэлгэдэдэг. Хитадай олон эргэд Мао өөрын гарамгай мэргэн бодолгоор Хитад ороные хосрогдоһон хүдөө ажахын уласһаа дэлхэйн зонхилхо нэгэн гүрэн болгожо, оршон үеын Хитадай эдэй засаг, технологи, соёлой үндэһэн һууриие табиһан гэжэ үзэдэг. Мүн Маое Хитадта шүлэг найрагша, гүн ухаантан, лүндэншэ гэжэ үзэхэнь олонтаа. Илангаяа лүндэншэ гэжэ үзэдэгынь тэрэниие түрын эрхые барижа байха хугасаадань тахин шүтэжэ байһантай голшолон холбоотой.[17] Хэды Чан Кайшиин дэглэмые унаган Хитадай хубисхалые оройлон ударидан илалтада хүргэһэн гэхэ болобош хубисхалай дараа улс орноо удирдан жолоодох чадваргүй болох нь харагдаж бөөнөөр хорих хөдөлмөрийн лагер, цөллөгийн орон болон хувирчээ.Тэрэ "Ард түмэн бол юу дуртай хүссэнээ бичиж болох цаас гэж хэлэх дуртай" байсан нь А.Хитлерийн "ард түмэн бол дуртай үедээ хүчиндэж эрхэндээ байлгаж болдог эм хүн лугаа адил" ижил үзэл бодолтой нэгэн байһан ажа һэн.

Харин Маогойн ниигэм-улас түрын хүтэлбэринүүд, тухайлбал Ехэ үсэрэлтын бодолго, Соёлой хубисхал зэргэнь Хитадай соёл, ниигэм, эдэй засагта хохирол ушаруулжа, ниитые хамарһан үлэсхэлэн асарһан, үндэһэнэй үсөөнхи 300 мянга үлүү Үбэр Монгол, 1 сая Түбэд үндэһэтнэй аминда хүрэһэн алан хидаха бодолгые хэрэгжүүлэгшэ, хүсээр уусгаха тэрэнэй эхэ үндэһые табигша гэһэн буруудхагдадаг. 1949-1975 ондо Маогой ябуулһан бодолго, улас түрын хэлмэгдүүлэлтын уршагаар 50-70 сая хүн үхэһэн гэжэ үзэхэнь түгээмэл.[18] Дэн Сяопин 1978 ондо түрын эрхые абаһанаар, олон маоис бодолгые халажа, эдэй засагай шэнэшлэлые эхилүүлһэн юм.

Маое оршон үеын дэлхэйн түүхэдэ хамагай ехэ нүлөө үзүүлсэн зүдхэлтэнүүдэй нэгэ гэжэ тоосодог[19] болоод Time сэтгүүлһээ тэрэниие XX зуунай эгээн нүлөө бүхы 100 хүнэй нэгтэ тоособо.[20]

Зүүлтэ

Заһаха
  1. Short P. Mao: A LifeGreat Britain: Hodder & Stoughton, 1999. — P. 19. — 782 p. — ISBN 978-0-340-60624-7
  2. 2,0 2,1 Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF: اوپن ڈیٹا پلیٹ فارم, платформа відкритих даних, платформа открытых данных, plateforme de données ouvertes, piattaforma di dati aperti, Opendata-Plattform, otevřená data platforma, åben-data-platform, տվյալների բաց շտեմարան, platforma za odprte podatke, plataforma de datos abierta, plataforma de dados aberta, платформа адкрытых даных, платформа на отворените данни, platforma otwartych danych, ашық деректер платформасы, ачык маалыматтарды платформа, açıq məlumat platforması, ochiq ma'lumotlar platforma, açık verilerin platformu, платформа отвореног података, platforma otvorenih podataka, platforma otvorenog podataka, platforma otvorených údajov, πλατφόρμα ανοικτών δεδομένων, platformu atklātā datu, platforma atvira duomenų, platvormi avatud andmete, avoimen datan foorumi, nyílt adatok platformja, პლატფორმა ღია მონაცემები, платформа за отворени податоци, нээлттэй мэдээллийн тавцан, platformă de date deschise, platformo de malferma datumoj, open data platform, плятформа адкрытых зьвестак, Усьтэм даннойёслэн платформазы, асыҡ мәғлүмәт платформаһы, açıq malümat platforması, açıq malümat platforması, ачык малюмат платформасы, öppen dataplattform, платформаи додаҳои боз, ачык кӧргӱзӱлердиҥ платформазы, гом бæрæггæнæнты платформæ — 2011.
  3. 3,0 3,1 SNAC — 2010.
  4. 4,0 4,1 Itaú Cultural (unspecified title)São Paulo: Itaú Cultural, 2001. — ISBN 978-85-7979-060-7
  5. 5,0 5,1 Find a Grave — 1996.
  6. 6,0 6,1 Энциклопедия Брокгауз
  7. 7,0 7,1 Hong Z. Mao Zedong // Grove Art Online / J. Turner[Oxford, England], Houndmills, Basingstoke, England, New York: OUP, 2017. — doi:10.1093/GAO/9781884446054.ARTICLE.T054125
  8. 8,0 8,1 Roglo — 1997. — 10000000 экз.
  9. 9,0 9,1 Internet Philosophy Ontology project
  10. 10,0 10,1 Munzinger Personen
  11. Immanuel C.Y. Hsü The Rise of Modern China — 6 — USA: OUP, 2000. — P. 767. — 1136 p. — ISBN 978-0-19-512504-7
  12. Short P. Mao: A LifeGreat Britain: Hodder & Stoughton, 1999. — P. 625–626. — 782 p. — ISBN 978-0-340-60624-7
  13. Zhisui L. (unspecified title) — 1996. — P. 9. — ISBN 978-0-09-964881-9
  14. Deutsche Nationalbibliothek Record #118577425 // Mao Zedong — 2012—2016.
  15. filmportal.de — 2005.
  16. Gran Enciclopèdia CatalanaGrup Enciclopèdia, 1968.
  17. Short, Philip (2001). Mao: A Life. Owl Books. ISBN 0805066381. “Mao had an extraordinary mix of talents: he was visionary, statesman, political and military strategist of cunning intellect, a philosopher and poet.” 
  18. Death Toll Median Average Estimates of 14 Sources = 45.75 - 52.5 million people Which include the books: Le Livre Noir du Communism by Stephane Courtois, Hungry Ghosts: Mao's Secret Famine by Jasper Becker, China's Changing Population by Judith Banister, Contemporary Chinese Population by Wang Weizhi, Mao: The Unknown Story by Jung Chang, Victims of Politics by Kurt Glaser, How to Prevent Genocide by John Heidenrich, Mao's China and After by Maurice Meisner, The Human Cost of Communism in China by Robert L. Walker. Along with reports by Agence France Press (1999), Dictionary of 20 Century World History, Guinness Book of World Records, Washington Post (1994), and the Weekly Standard (1997).
  19. Mao Zedong. The Oxford Companion to Politics of the World. 2008-08-23 үдэртэ хандаһан.
  20. Time 100: Mao Zedong Архивировалһан 27 найма һара 2009 оной. By Jonathan D. Spence, 13 April 1998.

Холбооһон

Заһаха