Дасан (түбэдөөр གྲྭ་ཚང་, Монгол: дацан, Вайли: grwa tshang - философиин факультет) Буряад, Монгол Буддын шажанай сүмэ юм.

Асагатай дасанай Согшин Дуган
Хадамал
Монгол үзэгээр
буряад кирилл. Дацан
монгол кирилл. Дасан
хальмаг кирилл. Дацан

Түүхэ Заһаха

Ородой Октяабриин хубисхал үмэнэ Ородой гүрэндэ 35 дацанууд байгаа (32 — Забайгалиин аймагда, 2 — Иркутск губернида, 1 — Санкт-Петербург хотодо), мүнөө үдэр 30 дацанууд ажаллаха байна[1].

Буряад ороной түүхын ехэ дасангууд Заһаха

Буряад нэрэ Түбэд нэрэ/Уайли транслитераци Ород нэрэ Онууд Зураг Комментари
1. Агын дасан Дэчэн Лхундублинг түбэдөөр བདེ་ཆེན་ལྷུན་སྒྲབ་གླིང/bde chen lhun sgrub ling Агинский дацан
2. Ана дасан Гандан Шиддублинг түбэдөөр དགའ་ལྡན་བཤད་སྒྲབ་གླིང/dga' ldan bshad sgrab gling Анинский дацан 1795—1937
3. Асагатай дасан Гандан Даржалинг түбэдөөр དགའ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་་གླིང/dga' ldan rdo rje gling Ацагатский дацан 1824—1936; 1992 (дахин босгоһон[2]) — мүнөө үдэр
4. Асай дасан Тубдэн Даржалинг түбэдөөр གྲུབ་དན་རྡོ་རྗེ་་གླིང/grub dan rdo rje gling Ацайский дацан 1743—1935; субарган дасанай газар дэрэ 2007 ондо баригдаа[3])
5. Буладтүмэрэй дасан Дамчой Равжалинг түбэдөөр དམ་ཆོས་རབ་རྒྱལ་གླིང/dam chos rab rgyal gling Бултумурский дацан 1757—1936; 2006 — мүнөө үдэр
6. Гунэй дасан ? Гунейский дацан 1802 — 1930[?]
7. Галуута нуурай дасан Даши Гандан Даржалинг түбэдөөр བཀྲ་ཤིས་དགའ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་་གླིང/bkra shis dga' ldan rdo rje gling Гусиноозёрский (Тамчинский) дацан 1741—1938; 1990 — мүнөө үдэр
8. Зугалайн дасан Дэчен Чойнхорлинг түбэдөөр བདེ་ཆེན་ཆོས་འཁོར་གླིང/bde chen chos 'khor gling Зугалайский дацан 1826 — [?]; 1991 — мүнөө үдэр
9. Ирой дасан Чойндон Даржалинг түбэдөөр ཆོས་སྒྲོན་རྡོ་རྗེ་གླིང/chos sgron rdo rje gling Иройский дацан 1810—1936
10. Эбилгын дасан (Түгэс Баясгалантай Үлзы Номой Хүрдын Хиид) Гандан Даши Чойнхорлинг түбэдөөр དགའ་ལྡན་བཀྲ་ཤིས་ཆོས་འཁོར་གླིང/dga' ldan bkra shis chos 'khor gling Иволгинский дацан 1945 — мүнөө үдэр
11. Хэжэнгын дасан Дэчен Даши Лхумболинг түбэдөөр བདེ་ཆེན་བཀྲ་ཤིས་ལྷུན་བོ་གླིང/bde chen bkra shis lhun bo gling Кижингинский дацан 1756—1937; 1991 (дахин босгоһон[4]) — мүнөө үдэр
12. Санкт-Петербургын дасан Гунзэчойнэй түбэдөөр ཀུན་བརྟེས་ཆོས་གནས/kun brtes chos gnas Санкт-Петербургский дацан 1915—1935; 1990 — мүнөө үдэр
13. Токчинско-зуткулейский дацан [?] Токчинско-зуткулейский дацан 1802 — [?]
14. Тугно-галтайн дасан Даши Чойнхорлинг түбэдөөр བཀྲ་ཤིས་ཆོས་འཁོར་གླིང/bkra shis chos 'khor gling Тугно-галтайский дацан 1773 — [?]
15. Хойморой даcан Дэчен Равжалинг түбэдөөр བདེ་ཆེན་རབ་རྒྱལ་གླིང/bde chen rab rgyal gling Хойморский дацан 1918 —1927; 1991 — мүнөө үдэр
16. Хужиртайн дасан [?] Хужиртаевский дацан 1773 — [?]
17. Цолгин дасан [?] Цолгинский дацан 1915—1935; 1990 — мүнөө үдэр
18. Сүүгэлэй дасан Даши Чойнполин түбэдөөр བཀྲ་ཤིས་ཆོས་བོ་གླིང/bkra shis chos bo gling Цугольский дацан 1828—1935
19. Чесан дасан [?] Чесанский дацан 1915—1935; 1990 — мүнөө үдэр
20. Шэтын дасан Дамба Брайбунлинг түбэдөөр དམ་བ་སྤུངས་གླིང/dam ba spungs gling Читинский дацан 2010 — мүнөө үдэр
21. Эгэтын дасан [?] Эгитуйский дацан 1827—1938
22. Янгажинский дасан [?] Янгажинский дацан 1826—1938
23. Яхадай дасан [?] Якутский дацан 2013 — мүнөө үдэр

Зүүлтэ Заһаха