Харьков

Харьков (украин: Харків), Украина уласай хото, Харьковой можын засаг захиргаанай түб мүн. Түмэр замай уулзабари. 1 443 мянган (2015) хүнтэй саятан, уласайнгаа хоёрдохи томо хото. Машина бүтээлгэ, энэ тоодо энергетикын машина бүтээлгэ ба сахилгаан техникын ажаүйлэдбэри («Турбоатом», «Электротяжмаш», «Укрэлектромаш», гэхэ мэтэ үйлэдбэриин холбоонууд; сахилгаан механикын, «Южкабель» гэхэ мэтэ үйлэдбэринүүд), тракторой («Харьковский тракторный завод» үйлэдбэриин холбоо), хүдөө ажахын ба тээбэриин («Серп и молот» хүдэлүүр бүтээхэ үйлэдбэриин холбоо; ниидэхэ онгосын ажаүйлэдбэри г.м.) машина бүтээлгэ, станок ба тоног түхеэрэмжэ бүтээлгэ, радио сахилгаанай ажаүйлэдбэри гэхэ мэтэ. Химиин ба хими — эм зүйн, хүнэһэнэй, хүнгэн (бүдэй, гуталай, арһанай, гэхэ мэтэ) ажаүйлэдбэри. 13 станцитай метрополитен (1975 онһоо). 21 дээдэ һургуулинууд, 6 театрнууд (энэ тоодо Опера ба баледэй театр), түүхын, уран зурагай, байгаали шэнжэлгын музейнүүд. XVII зуун жэлэй дунда бэхилэлтээр байгдууланхай. 1919-34 оной хоорондо Украинын ССР-эй ниислэл хото. Покровой (XVII зуун) ба Успениин (XVIII зуун) собор сүмэнүүд; хуушан Екатеринын ордон (XVIII зуун), эдихэ юумэнэй склад (XVIII зуун).

Харьков хото
—  можын түб  —
Һүлдэ туг Һүлдэ тэмдэг
Улас орон	Украина
Можо нютаг	Харьковой можо
Хотын тойрог	Харьков
9 хороо	Юһэн хороотой
Газар нютаг	350 км²
Газарай байса	д.н.д. 94-205 м
Хүн зон	2015 ондо 1 449 674 хүн
Нягтарал	4143 хүн/км²
Нютагай олон	Харьковойхид
Дарга	Игорь Александрович Терехов
Телефоной_код	+380 57
Сахим газар	city.kharkov.ua (украинаар)

Газар зүй

Нютагай хубаари

Харьков хото далайн нюрууһаа дээшэ 94—205 метр үндэр газар 350 км² нютаг эзэлэн оршодог. Дунда Харьков, Лопань, Уды, Немышля, Алексеевка, Саржинка, Очеретянка, Роганка, Студенок зэргэ гол горхон урдадаг.

Ниислэл Киев хотоһоо 477 км, Орос Уласай хилэһээ 26 км зайда оршодог. Өөрын гэһэн хотын бөөгнэрэлтэй. Үргэн хүреэндэ энэ хилэ дамнаад Харьков–Белгород хотын бөөгнэрэл болодог.

Ленинэй, Дзержинскын, Киевэй, Москвагай, Фрунзын, Орджоникидзегэй, Коминтернын, Чернозаводын, Октябриин гээд 9 хороондо хубаагдадаг.

Хүн зон

Он	Хүн зон
1655	587
1785	10 805
1901	198 273
1962	1 000 000
2012	1 452 443

Харьков хотодо 1 452 443 хүн ажаһуудаг. Хүн зоной тоогоор уласайнгаа хотонуудһаа хоёрдугаарта ябана. Түрүүһөөн олон үндэһэтэнэй үлгы байһан. Еврей олон байжа байгаад дайнаар нэлэнхы хүнөөгдэһэн. Одоо украинашууд олонхиие бүридүүлжэ байна.

Харьков хотын хүн зоной тоон субаа

	1926	1939	1959	1989	2001
украина	38,6%	48,5%	48,4%	50,4%	62,0%
ород	37,2%	32,9%	36,1%	42,0%	33,0%
еврей	19,5%	15,6%	8,7%	3,0%	0,7%

Зурагууд

• 
  Покровой (XVII зуун) собор сүмэ
• 
  Успениин (XVIII зуун) собор сүмэ