Дайн

Дайн — хоёр гү, али дээшэ тооной бүлэг хүмүүн ута хугасаанай турша дайтажа байлдаха ябадал юм. Эзэрхэн диилэнхи уласуудай стратегиин бодолгоһоо үүдэн гараһан зэбсэгтэ тэмсэлые дайн хэмээн албан ёһоор үзэдэг бэлэй. Хүн түрэлхитэн түүхэндээ 2000 үлүү дайн тулалдаан хэжэ ерэбэ.

Василий Верещагин, «Дайнай бурханшалал», (1871)

Хүн түрэлхитэн үүдэһэн сагһаа эхилээд өөр хоорондоо дайсаар ерэһэн түүхэтэй. Энэ дайн тулаан анхандаа нэгэ обог омогой хоорондо болдог байһанаа ябаандаа хоёр ба түүнһээ олон тооной уласые хамарха боложо, саашалаад дэлхэйн хэмжээндэ 100 үлүү улас, тэрбүм үлүү оршон һуугша, хэдэн арбан мянган хабтагай дүрбэлжэн км бүһэ нютагые хамран ябагдадаг болоһон бэлэй. Үүнэй жэшээнь хамагай хохирол ушаруулһан гэжэ үзэдэг Дэлхэйн нэгэдүгээр дайн ба Дэлхэйн хоёрдугаар дайн юм.

Карл фон Клаузевиц хэлэһэнээр дайн бол «хэтэрэл болотор хүргэһэн хүсэрхэлэлэй ябуулга».

Дайнай түрэлнүүд

Гадаада (улас хороондо) дайн болон дотоодо (эрхэтэнэй дайн) дайные таһалжа үгэлнэ. Улас хороондын дайнда, илангаяа дэлхэйн дайнда, хүн түрэлхитэнэй соёл эргэншэлэй тухай эмгэнэлтэ боложо сая сая хүн наһа бараба. Усадхаха, амидаралай алдагдахань зүбхэн тэргүүлэгжэ, гэхэдээ баһа адли түһэтэй хүмүүнэй гишүүдэй хоорондын түүхэ, соёл болон оюун һанаанай хэлхээ холбоонь усадхахааршье үгы ​​дутуушье аймшагтай эрхэтэнэй дайн байдаг.

Дайнай аргаар партизанай дайн, фронттой дайн, ниитэ дайн таһалжа үгэлнэ. Дэлхэйн дайн (Дэлхэйн нэгэдүгээр дайн, Дэлхэйн хоёрдугаар дайн) гэжэ нэрэтэй дайн гадаада дайнай тусхай зүйл юм. Жиирэй буса дайнай нэгэ зүйлынь хүйтэн дайн юм.

Мүн үзэхэ

• Сэрэг
• Дайн ба энхэ

Холбооһон

• Энэ хуудаһан Дайн гэһэн Викимедиа сангай ангилал холбооһотой.
• Томас Харботл: «Битвы мировой истории»
• Мартин Ауэр: «Откуда берется война?»
• Мартин Ауэр: «Странная война — Рассказы в защиту культуры мира»
• В. Н. Михайлов, С. Т. Брезкун «Добро или зло? Философия стабильного мира»
• Борис Урланис: «Войны и народонаселение Европы»