Ахын аймаг
Ахын аймаг (ород: Оки́нский райо́н; Буряад: Ахын аймаг, Akhyn aimag) — Буряад Уласай аймаг. Аймагай түб — Үрлэг тосхон. Талмай: 26 012 модо²[2]. Хүн зон: 5348[3].
| Ахын аймаг | |||
|---|---|---|---|
| — Буряад Уласай аймаг — | |||
| ород: Окинский район | |||
|
|||
.svg) |
|||
| Улас орон |  ОХУ |
||
| Уласай аймаг |  Буряад Улас |
||
| Газар нютаг | 26 594,03[1] км² | ||
| Хүн зон | 2017 ондо  5 470 хүн |
||
| Нягтарал | 0,21 хүн/км² | ||
| Арад түмэн | буряадууд, һоёд | ||
| Нютагай олон | Ахынхид | ||
| Аймагай толгойлогшо | Мадасов Матвей Валентинович | ||
| Сагай бүһэ | MSK+5 (UTC+8) (НЗНС+8) | ||
| Телефоной_код | +7 30150 | ||
| Автомашин | 03 | ||
| Сахим газар | okarb.ru (ородоор) | ||
Газар зүй
ЗаһахаЗүүн Саяанай хормойгоор үндэр газарта Ахын аймаг оршодог. Аймагай дэбисхэр дээгүүр Аха, Хути, Бүлэн, Уураг, Онот, Ерма, Ехэ-Уһан гэдэг голнууд урдадаг. Эдэ голнууд далайн нюрууһаа дээшэ 700-1600 м. газараар урдана. Эгээл үндэр сэгынь 3500 метртэ хүрэдэг Мүнхэ-Һарьдаг юм.
Ахын дайда шэрүүн уларилтай, уулануудайнь орой үбэл зунгүй саһан малгайгаа абадаггүй байха. Ойдо мододойнь ехэнхи хубиие шэнэһэн эзэлдэг - 60%, хуша үсөөн – 20%, 14% – нарһан. Голоороо холимог ойтой.
Түүхэ
ЗаһахаХVIII зуун жэлэй эхин болотор эндэ һуурин, тосхонууд үгы шахуу байһан, зунай сагта һоёдууд болон буряадуудай ерэжэ, агнуури эрхилдэг газар байһан юм.
1727 онһоо энээн руу ородууд бии боложо захалһан. Тиихэдээ харуул хараха даабаритай үсөөн тоото ород хасагууд лэ ерэһэн байдаг.
Аймагай улад зон ехэнхидээл мал ажалтай. Агнуури хүгжэнги. Эндэ һарлаг үүлтэрэй мал олон, һарлагуудай байһан газарта хайнагууд элбэг байдаг. 1935 он болотор һоёдууд оро үсхэбэрилдэг байгаа, үсөөншье һаа мүнөөшье бии. 1940 он болотор Ахын аймаг Түнхэнэй аймагай харьяата байһан, «Һоёд хушуун» гээд нэрлэгдэдэг байһан юм.
Ахын аймаг ашагта малтамалнуудаар баян. 1846 ондо Алибер гэдэг француз Ботоголой һарьдагтахи Марийнска графидай уурхай худалдажа абаад, промышленна үйлэдбэри нээһэн байха юм. Мүнөөшье тиишэ хэгдэһэн харгынь эли байдаг. Һайн шанартай асбестхризотил элбэг, Аха, Хути голнуудаар алтан элбэг олзоборилогдодог байгаа.
Хүдөө һуурин
Заһаха| Һуурин газар | Засаг захиргаанай түб | Хүн зоной тоо | Талмай |
|---|---|---|---|
| «Баруун-Гол» хүдөөгэй һуурин газар | Хүжэр | 785 | 272,97[1] |
| «Орлиг» хүдөөгэй һуурин газар | Орлиг | 3117 | 479,08[1] |
| «Саяан» хүдөөгэй һуурин газар | Саяан | 518 | 241,22[1] |
| «Һоёд» хүдөөгэй һуурин газар | Сорог | 1050 | 1366,01[1] |
Ажаглалата
Заһаха- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Республика Бурятия. Общая площадь земель муниципального образования
- ↑ Министерство культуры Республики Бурятия: Районы Республики Бурятия ((ород)).
- ↑ Численность постоянного населения Российской Федерации по городам, поселкам городского типа и районам на 1 января 2010г. (xls) ((ород)).
Холбооһон
Заһаха- О районе. Информация на официальном сервере органов государственной власти Республики Бурятия ((ород))
- Инвестиционный паспорт Республики Бурятия ((ород))
- Министерство культуры Республики Бурятия: Районы Республики Бурятия ((ород))
- Туристский путеводитель «Байкал». — М.: издательство VIZA, 2009. стр. — ((ород))
