Канзас

	Канзас можо улас ; State of Kansas
	АНУ-ай можо улас
	Уряа; Ad astra per aspera; Бэрхэшээлээр дамжуулан одод хүрэхэ
	; АНУ-да Канзасай байра
Ниислэл	Топика
Албан ёһоной хэлэн	англи
	Нютаг дэбисхэр
Ниитэ	213 096 км²
Уһанай хуби	(0,56 %)
Хүн зон	2 871 238 (2014)
Можо улас болоһон үдэр	1861 оной 1 һарын 29 (34-дэхи)
	Захиргаан
- Амбан захирагша	Джерри Браун
- Дэд захирагша	Гевин Ньюсом

Канзас (англи: Kansas) — Америкын Нэгэдэһэн Уласай "зүрхэн" гэгдэдэг Түб бүһэдэ оршодог АНУ-ай Дундада Үрэнэ бүһын можо улас юм^[3]. Тус можо уласай дундуур урсадаг Канзас голой нэрээр нэрлэгдэһэн ба энэ голой нэрэнь тус нютагта оршон һуудаг байһан Канза омогойхидай нэрээр нэрлэгдэбэ.^[4] Тус омогой нэрэ (тухайн хэлээр kką:ze) "һалхинай хүнүүд" буюу "урдын һалхинай хүнүүд" гэһэн удхатай гэдэг болобошье энэнь тус нэрын түрүүшын удха бэшэ бэлэй.^[5]^[6]

Түүхэ

Түүхын үүдэнһээ абажа үзэбэл тус нютагта бизон агнажа амидардаг нүүдэлшэн унаган америкынхид олоноороо ажа түрэдэг байгаа. 1830-аад ондо европо гаралтай америкынхид анха һуурижаһан болобош 1850-яад ондо богоолшолгын асуудалаар улас түрын дайн эд ябагдажа байха үедэ ерэжэ һуурижагшадай тооной үдэлтэ түргэдхэбэ. 1854 ондо АНУ-а засагай газар тус нютагта нүүдэллэн һуурижаха ябадалые албан ёһоор нээлтэтэй болгоһоноор Шэнэ Англиһаа богоолшолгодо эсэргүүсэгшэ сүлөөтэ можо уласайхи, хүршэ Миссуриһээ богоолшолгые дэмжэгшэ һуурижагшад Канзасые сүлөөтэ можо улас болохо гү, али богоолой можо улас болохо гү, гэдэгые шиидбэрилхын тулада тус нютаг дэбисхэр рүү бөөн бөөнөөрөө ерэсгээжэ байба. Эдэ хүсэнүүд хоорондоо мүргэлдэжэ, зүршэлдэжэ байһан тула тус можо уласынь байгуулагдаһан эхинэй үедээ хүсэрхылэл, эмхэ замбараагүй байдалай үүр уурхай боложо байһан болон Шуһата Канзас гэгдэдэг байба. Богоолшолгые эсэргүүсэгшэд ябаандаа диилэжэ, 1861 оной нэгэдүгээр һарын 29-ндэ^[7]^[8] Канзас Холбоондо сүлөөтэ можо уласай хубяар нэгдэбэ. Америкын эрхэтэнэй дайнай дараа сагаашадай дабалгаа тала газарые үржэл шэмтэй газар таряалангын талмай болгоходо Канзасын хүн зон огсом үдэбэ. Мүнөөдэр Канзас эгээн үржэл шэмтэй хүдөө ажахын можо уласуудай нэгэ болоһон ба олон үрэ таряаны түрэн таридгаһаа улаан буудай, нарансэсэгэй үйлэдбэрилэлээр ехэнхи жэл уласдаа тэргүүлдэг.

Газарзүйн байра

Хүршэ засаг захиргаанай нэгэжэ
Баруун-хойто: Колорадо • Небраска	Хойто: Небраска	Зүүн-хойто: Миссури • Небраска
Баруун: Колорадо		Зүүн: Миссури
Баруун-урда Колорадо • Оклахома	Урда: Оклахома	Зүүн-урда: Миссури • Оклахома

Зүүлтэ

↑ "Bill makes English official language", Associated Press, 2007-05-12. 2007-05-26-нд авсан. Archived from the original on 2007-05-25. House Bill No. 2140 was signed into law on May 11, the law begins July 1.
↑ http://www.census.gov/popest/states/NST-ann-est.html 2007 Population Estimates
↑ http://www.census.gov/geo/www/us_regdiv.pdf
↑ John Koontz, p.c.
↑ Rankin, Robert. 2005. "Quapaw". In Native Languages of the Southeastern United States, eds. Heather K. Hardy and Janine Scancarelli. Lincoln: University of Nebraska Press, pg. 492
↑ Connelley, William E. 1918. Indians. A Standard History of Kansas and Kansans, ch. 10, vol. 1
↑ Today in History: January 29
↑ Archive copy. the original on 2018-12-24 үдэрһөө архивлагдаһан. 2014-11-30 үдэртэ хандаһан.

Холбооһон

Энэ хуудаһан Канзас гэһэн Викимедиа сангай ангилал холбооһотой.

State of Kansas
Kansas Travel and Tourism Division
Kansas State Historical Society
Kansas State Databases Архивировалһан 2 зургаа һара 2012 оной. - Annotated list of searchable databases produced by Kansas state agencies
USGS real-time, geographic, and other scientific resources of Kansas
Persian Community in Kansas Архивировалһан 17 арбан хоёр һара 2014 оной.
Kansas Department of Transportation maps
Cutler's History of Kansas
Kansas Maps from the Perry-Castañeda Library map collection at the University of Texas

АНУ-ай засаг захиргаанай хуубари

Можо уласууд	Айдахо \| Айова \| Алабама \| Аляска \| Аризона \| Арканзас \| Баруун Вирджини \| Вайоминг \| Вашингтон \| Вермонт \| Вирджини \| Висконсин \| Гавай \| Делавэр \| Джорджи \| Иллинойс \| Индиана \| Калифорни \| Канзас \| Кентукки \| Колорадо \| Коннектикут \| Луизиана \| Массачусетс \| Миннесота \| Миссисипи \| Миссури \| Мичиган \| Монтана \| Мэн \| Мэриленд \| Небраска \| Невада \| Нью-Гэмпшир \| Нью-Джерси \| Нью-Йорк \| Нью-Мексико \| Огайо \| Оклахома \| Орегон \| Пенсильвани \| Род-Айленд \| Теннесси \| Техас \| Урда Дакота \| Урда Каролина \| Флорида \| Хойто Дакота \| Хойто Каролина \| Юта
Холбооной тойрог	Вашингтон (Колумби тойрог)
Арал нютаг дэбисхэрнүүд	Америкын Самоа \| АНУ-ай Виргиниин аралнууд \| Гуам \| Пуэрто-Рико \| Хойто Марианай аралнууд
Бишыхан аралнууд	Бахо-Нуэво* \| Бейкэр арал \| Уэйк арал \| Джарвис арал \| Джонстон атолл \| Кингмен шүрэн арал \| Мидуэй атолл \| Навасса арал \| Пальмира атолл \| Серранилла арал \| Хаулэнд арал

[1] "Bill makes English official language", Associated Press, 2007-05-12. 2007-05-26-нд авсан. Archived from the original on 2007-05-25. House Bill No. 2140 was signed into law on May 11, the law begins July 1.

[2] ttp://www.census.gov/popest/states/NST-ann-est.html 2007 Population Estimates

[3] ttp://www.census.gov/geo/www/us_regdiv.pdf

[4] John Koontz, p.c.

[5] Rankin, Robert. 2005. "Quapaw". In Native Languages of the Southeastern United States, eds. Heather K. Hardy and Janine Scancarelli. Lincoln: University of Nebraska Press, pg. 492

[6] Connelley, William E. 1918. Indians. A Standard History of Kansas and Kansans, ch. 10, vol. 1

[7] Today in History: January 29

[8] Archive copy. the original on 2018-12-24 үдэрһөө архивлагдаһан. 2014-11-30 үдэртэ хандаһан.

[3]

[4]

[5]

[6]

[1]

[2]

[7]

[8]