Йозеф Һайдн

Франц Йозеф Һайдн
	Франц Йозеф Һайдн
	Franz Joseph Haydn
	; 1792 оной хүрэг
Ажал үйлэ:	хүгжэмэй зохёолшо
Түрэһэн үдэр:	1732 оной 3 һарын 31
Түрэһэн газар:	Рорау
Эрхэтэнэй харьяалал:	Арюун Ромын эзэнтэ гүрэн
Наһа бараһан үдэр:	1809 оной 5 һарын 31 (77 наһатай)
Наһа бараһан газар:	Венэ
Гарай үзэг:

Франц Йозеф Һайдн (герман: Franz Joseph Haydn, 31.05.1732, Рорау — 31.03.1809, Венэ), Австриин хүгжэмэй зохёолшо, Венын һунгадаг (классикын) һургуулиин түлөөлэгшэ. Һайднын зохёолгодо һунгадаг хүгжэм зэмсэгэй жанрнууд (симфони, квартет гэхэ мэтэ), дүрсэнүүд (сонатнын дүрсэ), дэбжэлтын заршамууд, оркестрын бүтэсэ бүрилдүүлээ. Арадай холбоонуудай үргэн байдад Һайднын хүгжэмэй онсо шанар байна. 104 симфонинууд, 83 квартедууд, 52 фортепианын сонатанууд, ораторинууд («Дэлхэйн бүтээлгэ», 1798; «Жэлэй уларил», 1801), 14 мессэнүүд, дууринууд гэхэ мэтэ.

Намтар

1732 оной 3 һарын 31-дэ Унгарай хилын ойролсоохи Доодо Австриин Рорау буусада Маттиас Һайднын (1699-1763) гэр бүлэдэ түрөө. Франц Йозефэй эсэгэ эхэ дуу хүгжэмдэ дуратай хүнүүд байһан болон хүбүүе уралигай абьяастай байхые мэдэржэ 1737 ондо найрал дуушан болгохоор Дунайдахи Һайнбург хото руу түрэлэйхидтөө һуулгахаар эльгээ һэн. Йозеф найрал дуу хүгжэмдэ һуралсаба. 1740 ондо Венын Гэгээн Стефанын найрал дуунай захирал Георг фон Рейттер бишыхан хүбүүнэй абьяасые оложо хараа. Ройттер хүбүүе өөрынгөө найрал дуунда абажа тэрэ юһэн жэлэй турша найрал дуунда өөрынгөө бага дүүтэй хамта дуулаа.

Багшаниинь тэрэниие хүгжүүлхээр хүнды хэсүү дуунуудые үгэжэ дадхаалга һурахыень баадхадаг байгаа. Найрал дуунда байхадаа Һайдн хотын сэнгүү баяр һайндэр, хурим найр, хүдөөлэлгэ ордоной хүлеэн абалтада дуулажа байгаа. 1749 ондо Йозефэй хоолой эбдэржэ тэрэ найрал дуунһаа үлдэгдөө һэн. Иигээд тэрэ арбан жэлэй турша амидархын эрхээр янза бүриин ажал хүдэлжэ байгаа. Тэрэ Италиин хүгжэмэй зохёолшо Никола Порпорын зараса хэжэ тэрээр хэшээл заалгажа байгаа. Һайдн өөрынгөө хүгжэмэй болбосоролые таһалхагүйн тулада Эммануил Бахай бүтээл, хүгжэмэй онол, зохёомжые шудалжа байгаа. Тэрэ утаһан хүгжэмдэ зорюулһан хоёр мессэ болохо Богони мессэ фа мажор болон мессэ соль мажорые бэшээ. 1749 ондо тэрэ Гэгээн Стефан собор сүмын найрал дуунһаа ябахын урда "Дохолон" нэрэтэй дуури бэшэһэн хэдышье һаа, мүнөө хүрэтэр хадагалагдан үлдөөгүй байна. 1755 онд тэрэ арбан оршом квартет, 1759 ондо түрүүшынхиеэ симфониие туурбяа. Карл фон Морцин гүнгэй ордоной найрал дуунай багша боложо өөрынгөө багахан оркестртоо зорюулжа түрүүшынхиеэ симфониие туурбяа. Гэбэшье удалгүй Морцин гүн санхүүгэй бэрхэшээлэй ушарһаа найрал дуугаа тарааба. 1760 ондо Һайдн Мария-Анна Келлертэй гэрлэбэ. Тэдэ хүүгэдтэй болохогүй байгаад залуу хүгжэмэй зохёолшо байнга гомдодог байгаа.

1761 ондо тэрэ Австриин хүсэрхэг нүлөө ехэтэй изгууртан Эстерхази түшэмэлэй ордондо найрал дуунай туһалха хэхэ болоһониинь тэрэнэй амидаралда эрьелтэ болобо. Тэрэнэй ажал үүргын хубаарида хүгжэм зохёохо, оркестр ударидаха, дууриин үедэ үсөөнхи хүгжэм бэлэдхэхэ ажалнууд багтажа байгаа. Тэрэ энэ ордондо бараг 30 жэл ажаллахадаа өөрын амидаралайнгаа диилэнхи бүтээлые эндэ туурбижа энэ үень тэрэнэй сэсэглэлгын үе болоһон байна. 1781 ондо тэрэ Венэдэ ерэһэн Моцарттай танилсажа нүхэрлөө. XVIII зуунда Итали, Германи, Австри, Франци зэргэ Европын уласуудта ябагдаһан хүгжэмэй шэнэ эршэтэй дабалгаань "Венын һунгадаг (классикын) һургуулиин" үндэһэ боложо Һайдн, Моцарт, Бетховен гэһэн гурбан ноён орьёл түлөөлэгшэ тоологдоно.

Бүтээлнүүд

Оркестрын тулада бүтээлнүүд

95-дугаар симфониин гар бэшэг

(аудио)
	«Часууд» симфони
	noicon
Туһа

104 симфонинууд
1 соло -скрипкэ, -виолончель, -обой ба – фагот тулада Sinfonia Concertante
Die sieben letzten Worte unseres Erlösers am Kreuze, оркестрын хубилбари

Тайзанай тулада бүтээлнүүд

24 дууринууд:
- Ацис Галатея хоёр (1762, Hob.XXVIII:1)
- La Canterina (1766, Hob.XXVIII:2)
- Lo Speziale(1768, Hob.XXVIII:3)
- Le pescatrici (1769, Hob.XXVIII:4)
- L'Infedeltà Delusa (1773, Hob.XXVIII:5)
- L'Incontro improvviso (1775, Hob.XXVIII:6)
- Il Mondo della Luna (1777, Hob.XXVIII:7)
- La vera constanza (1777/78, Hob.XXVIII:8)
- L'Isola Disabitata (1779, Hob.XXVIII:9)
- La fedeltà premiata (1780, Hob.XXVIII:10)
- Orlando Paladino (1782, Hob.XXVIII:11)
- Armida (1784, Hob.XXVIII:12)
- L'Anima del Filosofo – Orfeo ed Euridice (1791, Hob.XVIII:13)

Сүмын хүгжэм

Die Jahrezeiten («Жэлэй уларил»)

14 мессэнүүд:
- Missa brevis (~1750, Hob.XXII:1)
- Rorate coeli desuper (~ 1750, Hob. XXII: 3)
- Missa in honorem Beatissimae Virginis Mariae, «Store orgelsolomesse» (1770, Hob.XXII:4)
- Missa Cellensis in honorem Beatissimae Virginis Mariae (1766, Hob.XXII:5)
- Missa Sancti Nicolai, «Nikolaimesse» (1772, Hob.XXII:6)
- Missa brevis Sancti Johannis de Deo, «Lille orgelsolomesse» (~1778, Hob.XXII:7)
- Missa Cellensis, «Mariazellermesse» (1782, Hob.XXII:8)
- Missa in tempore belli, «Paukenmesse» (1796, Hob.XXII:9)
- Missa Sancti Bernardi de Offida, «Heiligmesse» (1796, Hob.XXII:10)
- Missa in Angustiis, «Nelsonmesse» (1798, Hob.XXII:11)
- Theresienmesse (1799, Hob.XXII:12)
- Schöpfungsmesse (1801, Hob.XXII:13)
- Harmoniemesse (1802, Hob.XXII:14)

6 ораторинууд:
- Die Schöpfung
- Die Jahreszeiten
- Die sieben letzten Worte unseres Erlösers am Kreuze, оратори хубилбари
- Il ritorno di Tobia

Соло концертууд

Обой ба оркестрын тулада концерт C-Dur Hob VIIg:C1
2 эбэр концерт
1 орган концерт (орган гү, али клавесин)
11 фортепиано концерт
5 лирэ концерт
4 баритон концерт
1 бүреэ концерт
4 скрипкэ концерт
2 виолончель, C-Dur ба D-dur

Танхимай бүтээлнүүд

83 утаһан квартет
46 фортепиано квартет
21 утаһан трио
126 баритон трио

Фортепианын хүгжэм

(аудио)
	[[:Файл:\|62-дугаар фортепианын соната]]
	[[Файл:\|left\|180px\|noicon]] нэгэдэхи хэһэг
Туһа

(аудио)
	[[:Файл:\|62-дугаар фортепианын соната]]
	[[Файл:\|left\|180px\|noicon]] хоердохи хэһэг
Туһа

(аудио)
	40-дүгээр фортепианын соната
	noicon нэгэдэхи хэһэг
Туһа

(аудио)
	40-дүгээр фортепианын соната
	noicon хоердохи хэһэг
Туһа

52 фортепиано соната
фортепиано пьесэнүүд, капризууд ба фортепианын вариацинууд

↑ f. h. Joseph Haydn // Encyclopædia Britannica: dictionary of arts, sciences, and general literature — 9 — 1875. — Т. XI. — С. 538–541.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q20096917"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4502845"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q28719750"></a>
↑ W. H. Ha. Haydn, Franz Joseph // Encyclopædia Britannica: a dictionary of arts, sciences, literature and general information / H. Chisholm — 11 — New York, Cambridge, England: University Press, 1911. — Vol. 13. — P. 109–111.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5781573"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q350"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5607942"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q867541"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q28719751"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q912887"></a>
↑ ^3,0 ^3,1 Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF: اوپن ڈیٹا پلیٹ فارم, платформа відкритих даних, платформа открытых данных, plateforme de données ouvertes, piattaforma di dati aperti, Opendata-Plattform, otevřená data platforma, åben-data-platform, տվյալների բաց շտեմարան, platforma za odprte podatke, plataforma de datos abierta, plataforma de dados aberta, платформа адкрытых даных, платформа на отворените данни, platforma otwartych danych, ашық деректер платформасы, ачык маалыматтарды платформа, açıq məlumat platforması, ochiq ma'lumotlar platforma, açık verilerin platformu, платформа отвореног података, platforma otvorenih podataka, platforma otvorenog podataka, platforma otvorených údajov, πλατφόρμα ανοικτών δεδομένων, platformu atklātā datu, platforma atvira duomenų, platvormi avatud andmete, avoimen datan foorumi, nyílt adatok platformja, პლატფორმა ღია მონაცემები, платформа за отворени податоци, нээлттэй мэдээллийн тавцан, platformă de date deschise, platformo de malferma datumoj, open data platform, плятформа адкрытых зьвестак, Усьтэм даннойёслэн платформазы, асыҡ мәғлүмәт платформаһы, açıq malümat platforması, açıq malümat platforması, ачык малюмат платформасы, öppen dataplattform, платформаи додаҳои боз, ачык кӧргӱзӱлердиҥ платформазы, гом бæрæггæнæнты платформæ — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>
↑ ^4,0 ^4,1 Knapp R. L., H.C. Robbins Landon, Geiringer K. Encyclopædia Britannica
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>
↑ ^5,0 ^5,1 SNAC — 2010.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>
↑ ^6,0 ^6,1 ^6,2 Internet Broadway Database — 2000.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q31964"></a>
↑ ^7,0 ^7,1 Itaú Cultural (unspecified title) — São Paulo: Itaú Cultural, 2001. — ISBN 978-85-7979-060-7
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q174"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q10304263"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q41599984"></a>
↑ ^8,0 ^8,1 International Music Score Library Project — 2006.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q523660"></a>
↑ ^9,0 ^9,1 filmportal.de — 2005.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q15706812"></a>
↑ ^10,0 ^10,1 Dr. Constant v. Wurzbach Haydn, Franz Joseph // Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich: enthaltend die Lebensskizzen der denkwürdigen Personen, welche seit 1750 in den österreichischen Kronländern geboren wurden oder darin gelebt und gewirkt haben — Wien: 1856. — Т. 8. — S. 108.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q25856"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q665807"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q88742232"></a>
↑ ^11,0 ^11,1 Гайднъ // Энциклопедический лексикон — СПб.: 1838. — Т. 13. — С. 102–103.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q21282464"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q28719090"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4532135"></a>
↑ ^12,0 ^12,1 Archivio Storico Ricordi — 1808.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3621644"></a>
↑ ^13,0 ^13,1 Архив изобразительного искусства — 2003.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q10855166"></a>
↑ Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia, 1968.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18696256"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2664168"></a>
↑ Musicalics
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63484499"></a>
↑ Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija — 2009.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3407324"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q13433827"_data-entity-id="Q28719750"><i_class="wef_low_priority_links">[[:ru:Хюффер,_Фрэнсис|f._h.]]</i>_[[:d:Q28719750|Joseph_Haydn]]_//_''[[:d:Q20096917|Encyclopædia_Britannica]]'':_''dictionary_of_arts,_sciences,_and_general_literature''<span_class="wef_low_priority_links">_—_9_—_1875._—_Т.&nbsp;XI._—_С.&nbsp;538–541.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q20096917"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4502845"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q28719750"></a></div>-1] f. h. Joseph Haydn // Encyclopædia Britannica: dictionary of arts, sciences, and general literature — 9 — 1875. — Т. XI. — С. 538–541.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q20096917"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4502845"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q28719750"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q13433827"_data-entity-id="Q28719751"><i_class="wef_low_priority_links">[[:en:William_Henry_Hadow|W._H._Ha.]]</i>_[[:en:s:1911_Encyclopædia_Britannica/Haydn,_Franz_Joseph|Haydn,_Franz_Joseph]]_//_''[[:en:Encyclopædia_Britannica_Eleventh_Edition|Encyclopædia_Britannica]]'':_''a_dictionary_of_arts,_sciences,_literature_and_general_information''<span_class="wef_low_priority_links">_/_[[:en:Hugh_Chisholm|H.&nbsp;Chisholm]]_—_11_—_[[:Нью-Йорк_хото|New_York]],_[[:en:Cambridge|Cambridge,_England]]:_[[:en:Cambridge_University_Press|University_Press]],_1911._—_Vol.&nbsp;13._—_P.&nbsp;109–111.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5781573"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q350"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5607942"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q867541"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q28719751"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q912887"></a></div>-2] W. H. Ha. Haydn, Franz Joseph // Encyclopædia Britannica: a dictionary of arts, sciences, literature and general information / H. Chisholm — 11 — New York, Cambridge, England: University Press, 1911. — Vol. 13. — P. 109–111.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5781573"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q350"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5607942"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q867541"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q28719751"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q912887"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q7094076_citetype_Q27031827_citetype_Q595971"_data-entity-id="Q19938912"><i_class="wef_low_priority_links">[[:fr:Bibliothèque_nationale_de_France|Bibliothèque_nationale_de_France]]</i>_идентификатор_BNF:_اوپن_ڈیٹا_پلیٹ_فارم,_платформа_відкритих_даних,_платформа_открытых_данных,_plateforme_de_données_ouvertes,_piattaforma_di_dati_aperti,_Opendata-Plattform,_otevřená_data_platforma,_åben-data-platform,_տվյալների_բաց_շտեմարան,_platforma_za_odprte_podatke,_plataforma_de_datos_abierta,_plataforma_de_dados_aberta,_платформа_адкрытых_даных,_платформа_на_отворените_данни,_platforma_otwartych_danych,_ашық_деректер_платформасы,_ачык_маалыматтарды_платформа,_açıq_məlumat_platforması,_ochiq_ma'lumotlar_platforma,_açık_verilerin_platformu,_платформа_отвореног_података,_platforma_otvorenih_podataka,_platforma_otvorenog_podataka,_platforma_otvorených_údajov,_πλατφόρμα_ανοικτών_δεδομένων,_platformu_atklātā_datu,_platforma_atvira_duomenų,_platvormi_avatud_andmete,_] 3,0 ^3,1 Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF: اوپن ڈیٹا پلیٹ فارم, платформа відкритих даних, платформа открытых данных, plateforme de données ouvertes, piattaforma di dati aperti, Opendata-Plattform, otevřená data platforma, åben-data-platform, տվյալների բաց շտեմարան, platforma za odprte podatke, plataforma de datos abierta, plataforma de dados aberta, платформа адкрытых даных, платформа на отворените данни, platforma otwartych danych, ашық деректер платформасы, ачык маалыматтарды платформа, açıq məlumat platforması, ochiq ma'lumotlar platforma, açık verilerin platformu, платформа отвореног података, platforma otvorenih podataka, platforma otvorenog podataka, platforma otvorených údajov, πλατφόρμα ανοικτών δεδομένων, platformu atklātā datu, platforma atvira duomenų, platvormi avatud andmete, avoimen datan foorumi, nyílt adatok platformja, პლატფორმა ღია მონაცემები, платформа за отворени податоци, нээлттэй мэдээллийн тавцан, platformă de date deschise, platformo de malferma datumoj, open data platform, плятформа адкрытых зьвестак, Усьтэм даннойёслэн платформазы, асыҡ мәғлүмәт платформаһы, açıq malümat platforması, açıq malümat platforması, ачык малюмат платформасы, öppen dataplattform, платформаи додаҳои боз, ачык кӧргӱзӱлердиҥ платформазы, гом бæрæггæнæнты платформæ — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q615699"_data-entity-id="Q5375741"><i_class="wef_low_priority_links">Knapp&nbsp;R.&nbsp;L.,_H.C._Robbins_Landon,_Geiringer&nbsp;K.</i>_[http://global.britannica.com/biography/Joseph-Haydn_Encyclopædia_Britannica]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a></div>-4] 4,0 ^4,1 Knapp R. L., H.C. Robbins Landon, Geiringer K. Encyclopædia Britannica
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q8513_citetype_Q35127_citetype_Q36524_citetype_Q194166"_data-entity-id="Q29861311">SNAC<span_class="wef_low_priority_links">_—_2010.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a></div>-5] 5,0 ^5,1 SNAC — 2010.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q7094076_citetype_Q35127"_data-entity-id="Q31964">Internet_Broadway_Database<span_class="wef_low_priority_links">_—_2000.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q31964"></a></div>-6] 6,0 ^6,1 ^6,2 Internet Broadway Database — 2000.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q31964"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q615699"_data-entity-id="Q41599984"><i_class="wef_low_priority_links">[[:pt:Itaú_Cultural|Itaú_Cultural]]</i>_''(unspecified_title)''<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:Сан-Паулу|São_Paulo]]:_[[:pt:Itaú_Cultural|Itaú_Cultural]],_2001._—_ISBN_978-85-7979-060-7</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q174"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q10304263"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q41599984"></a></div>-7] 7,0 ^7,1 Itaú Cultural (unspecified title) — São Paulo: Itaú Cultural, 2001. — ISBN 978-85-7979-060-7
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q174"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q10304263"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q41599984"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q15633582_citetype_Q43229_citetype_Q59825643"_data-entity-id="Q523660">International_Music_Score_Library_Project<span_class="wef_low_priority_links">_—_2006.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q523660"></a></div>-8] 8,0 ^8,1 International Music Score Library Project — 2006.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q523660"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q35127_citetype_Q1414426"_data-entity-id="Q15706812">filmportal.de<span_class="wef_low_priority_links">_—_2005.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q15706812"></a></div>-9] 9,0 ^9,1 filmportal.de — 2005.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q15706812"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q19389637"_data-entity-id="Q88742232"><i_class="wef_low_priority_links">[[:de:Constantin_von_Wurzbach|Dr._Constant_v._Wurzbach]]</i>_[[:de:s:BLKÖ:Haydn,_Franz_Joseph|Haydn,_Franz_Joseph]]_//_''[[:de:Biographisches_Lexikon_des_Kaiserthums_Oesterreich|Biographisches_Lexikon_des_Kaiserthums_Oesterreich]]'':_''enthaltend_die_Lebensskizzen_der_denkwürdigen_Personen,_welche_seit_1750_in_den_österreichischen_Kronländern_geboren_wurden_oder_darin_gelebt_und_gewirkt_haben''<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:Венэ|Wien]]:_1856._—_Т.&nbsp;8._—_S.&nbsp;108.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q25856"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q665807"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q88742232"></a></div>-10] 10,0 ^10,1 Dr. Constant v. Wurzbach Haydn, Franz Joseph // Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich: enthaltend die Lebensskizzen der denkwürdigen Personen, welche seit 1750 in den österreichischen Kronländern geboren wurden oder darin gelebt und gewirkt haben — Wien: 1856. — Т. 8. — S. 108.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q25856"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q665807"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q88742232"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q13433827"_data-entity-id="Q28719090">[[:ru:s:ЭЛ/ДО/Гайдн,_Франциск_Иосиф|Гайднъ]]_//_''[[:d:Q21282464|Энциклопедический_лексикон]]''<span_class="wef_low_priority_links">_—_<span_title="Санкт-Петербург"_style="border-bottom:_1px_dotted;_cursor:_help;_white-space:_nowrap">СПб.</span>:_1838._—_Т.&nbsp;13._—_С.&nbsp;102–103.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q21282464"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q28719090"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4532135"></a></div>-11] 11,0 ^11,1 Гайднъ // Энциклопедический лексикон — СПб.: 1838. — Т. 13. — С. 102–103.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q21282464"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q28719090"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4532135"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q10605195_citetype_Q3621673_citetype_Q380829"_data-entity-id="Q3621644">Archivio_Storico_Ricordi<span_class="wef_low_priority_links">_—_1808.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3621644"></a></div>-12] 12,0 ^12,1 Archivio Storico Ricordi — 1808.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3621644"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q48204_citetype_Q166118"_data-entity-id="Q10855166">[https://cs.isabart.org/person/5160_Архив_изобразительного_искусства]<span_class="wef_low_priority_links">_—_2003.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q10855166"></a></div>-13] 13,0 ^13,1 Архив изобразительного искусства — 2003.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q10855166"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q47461344"_data-entity-id="Q2664168">[http://www.enciclopedia.cat/enciclop%C3%A8dies/gran-enciclop%C3%A8dia-catalana/EC-GEC-0032281.xml_Gran_Enciclopèdia_Catalana]<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:ca:Grup_Enciclopèdia|Grup_Enciclopèdia]],_1968.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18696256"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2664168"></a></div>-14] Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia, 1968.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18696256"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2664168"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q8513"_data-entity-id="Q63484499">Musicalics<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63484499"></a></div>-15] Musicalics
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63484499"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q615699"_data-entity-id="Q3407324">[[:hr:Opća_i_nacionalna_enciklopedija|Proleksis_enciklopedija]],_[[:hr:Opća_i_nacionalna_enciklopedija|Opća_i_nacionalna_enciklopedija]]<span_class="wef_low_priority_links">_—_2009.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3407324"></a></div>-16] Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija — 2009.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3407324"></a>

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

Франц Йозеф Һайдн
Franz Joseph Haydn
1792 оной хүрэг
Ажал үйлэ:	хүгжэмэй зохёолшо
Түрэһэн үдэр:	1732 оной 3 һарын 31(1732-03-31)^[1]^[2]^[3]^[4]^[5]^[6]^[6]^[7]^[8]^[9]^[10]^[11]^[12]^[13]
Түрэһэн газар:	Рорау
Эрхэтэнэй харьяалал:	Арюун Ромын эзэнтэ гүрэн
Наһа бараһан үдэр:	1809 оной 5 һарын 31(1809-05-31)^[3]^[4]^[5]^[6]^[7]^[8]^[9]^[10]^[14]^[11]^[15]^[16]^[12]^[13] (77 наһатай)
Наһа бараһан газар:	Венэ
Гарай үзэг: