Wikipedia

Зүрхэнэй дутагдал

Үбшэнүүдэй олон уласай ангилал (МКБ-10; ICD-10)
I11.0- Зүрхэнэй дутагдалтай гипертензиин зүрхэнэй үбшэн
I13.0- Зүрхэнэй дутагдалтай гипертензиин зүрхэнэй ба бөөрын үбшэн
I50.0 Шуһаар дүүргэн зүрхэнэй дутагдал
I50.1 Зүүн хобдолой дутагдал
I50.9 Зүрхэнэй дутагдал, тодорхойлһонгүй
ICD-10 онлайн (2019 оной ДЭМБ-ын хубилбари)

Зүрхэнэй дутагдал (ᠵᠢᠷᠦᠬᠡᠨ ᠦ ᠳᠤᠲᠠᠭᠳᠠᠯ), заримдаа шуһаар дүүргэн зүрхэнэй дутагдал, зүрхэн бэе махабадай хэрэгсээ түлөөхи хангалтатай хэмжээнэй шуһанай урасхалые дэмжэхын тула хөөжэ шадахагүй байхада болоно.[1][2][3] Гол түлэб амисхал тээрэхэ, ядарха эсэхэ ба хүл хабдаха шэнжэ тэмдэгүүд ба симптомууд элирнэ.[4] Бэеын дадхаалгые хэхэдэ, хэбтэхэдэ амисхалай тээрэлгэ муудаад, һүнидэ нойрһоо һэреэжэ болоно.[4] Мүн хизаарлагдаһан бэеын дадхаалгые хэхэ шадабари юрын шэнжэ тэмдэг юм байна.[5] Зүрхэнэй дутагдалай шалтагаанаар юрэдөө сээжээр үбдэнэгүй (тэрэшэлэн стенокарди болоногүй).[6]

Зүрхэнэй дутагдалай шэнжэ тэмдэгүүд

Зүрхэнэй дутагдалай юрэдын ушар шалтагаан дунда титим һудаһанай үбшэн (коронарна дутагдал) болон урдахи миокардын инфаркт, үндэр шуһанай даралта, тосхуурай фибрилляци, зүрхэнэй хабхалгын үбшэн, архиие хэтэргэхэ, халдабари болон үлэ мэдэгдэхэ ушар шалтагаанай кардиомиопати байна.[4][7] Эдэнь зүрхэнэй үйлэ бүтэсые гү, али ажаллалгые хубилгаха дээрэһээ зүрхэнэй дутагдал ушаруулна.[4] Зүүн хобдол агшаха гү, али зүрхэн буураха шадабари гэмтэһэниие хамаарбал, зүрхэнэй дутагдалай хоёр үндэһэн түрэлнүүдые илгана: зүүн хобдолой дисфункци ушарһан зүрхэнэй дутагдал болон хэбэй шахалтын фракцитай зүрхэнэй дутагдал.[4] Үбшэнэй хүндэрэл бэеын дадхаалгые хэхэ бэрхэшээлээр зэргэлэгдэнэ.[8] Зүрхэнэй дутагдал миокардын инфаркттай (зүрхэнэй балсангай хэһэг үхэхэдэ) гү, али зүрхэнэй зогсолтотой (шуһанай эрьелтэ зогсоходо) нэгэн зүйл бэшэ.[9][10] Адли шэнжэ тэмдэгтэй үбшэнүүдтэ өөхэлгэ, бөөрын дутагдал, эльгэнэй бэрхэшээлнүүд, анеми болон бамбай булшархайн үбшэн.[8]

Шэнжэ тэмдэгэй түүхэ ба бэеын үзэлгэ болон эхокардиограммаар (ЭхоКГ) баталгын баазада диагноз табина.[11] Үндэһэн шалтагааниие таахын тула шуһанай шэнжэлгэ, ЭКГ, сээжын радиографи хэрэгтэй байха магадгүй.[11] Хүндэлэл ба үбшэнэй шалтагааниие хамааран эмнэнэ.[11] Архаг тогтоборитой дунда зэргын зүрхэнэй дутагдалтай үбшэтэдтэ тамхи татахаяа болихо,[12] бэеын дадхаалга,[13] ба хоол хубилгаха, тэрэшэлэн эм уухаһаа бүридэнэ.[12] Зүүн хобдолой дисфункци ушарһан зүрхэнэй дутагдалаар үбшэтэдтэ, ангиотензиниие хубиргагша ферментын ингибитор гү, али ангиотензинай рецепторые хориглогшо, бета хориглогшотой хамта эмнэлгые зүблэжэ байна.[11] Хүндэ үбшэтэдтэ, альдостероны антагонист гү, али нитраттай гидралазин хэрэглэжэ болохо юм.[11] Шээһэн хөөхэ эм шэнгэн һаатуулхые уридшалан һэргылхэдэ туһатай юм.[12] Шалтагаан хамаараад, заримдаа кардиостимулятор (хэм үүсгэгшэ) гү, али һуулгаха зүрхэнэй дефибриллятор адли һуулгаһан түхеэрэмжые һанал болгожо болоно.[11] Зарим дунда ба хүндэ зэргын тохёолдолдо зүрхые дахин синхронизацилгын терапи (СРТ, ресинхронизировалха терапи)[14] гү, али зүрхэнэй агшалтын модуляци (МСС) ашагтай байна.[15] Бусад бүхы арга хэмжээнүүд үрэ дүнгүй бол, хобдолдо туһалха түхөөрэмжэ гү, али зүрхые шэлжүүлэн һуулгаха арга зүблэжэ болоно.[12]

Зүрхэнэй дутагдал хадаа тарааһан, үнэтэй болон аминда аюултай үбшэн юм.[7] Хүгжөөһэн оронуудта наһаа хүсэһэн хүнүүдэй 2 % шахуу зүрхэнэй дутагдалтай байгаад, 65-һаа дээшэ наһатайшуулда 6-10 % үбшэтэй.[7][16] Диагноз табиһанай нэгэ жэлэй һүүлдэ үхэлэй аюул 35 % байха аад, һүүлдэнь жэл бүри 10 % доорохи хүрэтэр буурана.[4] Зүрхэнэй дутагдал эртын үеһөө мэдэгдэжэ байгаад, МЭҮ 1550 он тухай бэшэгдэһэн Эберсын папирус соо энэнь тухай тайлбарилна.[5]

Зүүлтэ Заһаха

  1. ↑ «heart failure» at Dorland’s Medical Dictionary
  2. ↑ «Heart failure».
  3. ↑ «Definition of Heart failure» Архивировалһан 23 нэгэ һара 2014 оной..
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 (Aug 2010) «Chronic Heart Failure: National Clinical Guideline for Diagnosis and Management in Primary and Secondary Care: Partial Update». National Clinical Guideline Centre: 19–24. PMID 22741186.
  5. ↑ 5,0 5,1 McDonagh, Theresa A. (2011). Oxford textbook of heart failure. Oxford: Oxford University Press. ISBN 9780199577729. 
  6. ↑ (2005) Managing Acute Decompensated Heart Failure a Clinician's Guide to Diagnosis and Treatment.. London: Informa Healthcare. ISBN 9780203421345. 
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 (2005) «Heart failure». Lancet 365 (9474): 1877–89. Загбар:DOI. PMID 15924986.
  8. ↑ 8,0 8,1 (Aug 2010) «Chronic Heart Failure: National Clinical Guideline for Diagnosis and Management in Primary and Secondary Care: Partial Update». National Clinical Guideline Centre: 38–70. PMID 22741186.
  9. ↑ (2014) Willard & Spackman's occupational therapy., 12th, Philadelphia: Wolters Kluwer Health/Lippincott Williams & Wilkins. ISBN 9781451110807. 
  10. ↑ Eyal Herzog (2012). The Cardiac Care Unit Survival Guide. Lippincott Williams & Wilkins. ISBN 9781451177466. 
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 11,5 (Aug 2010) «Chronic Heart Failure: National Clinical Guideline for Diagnosis and Management in Primary and Secondary Care: Partial Update». National Clinical Guideline Centre: 34–47. PMID 22741186.
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 12,3 (Aug 2010) «Chronic Heart Failure: National Clinical Guideline for Diagnosis and Management in Primary and Secondary Care: Partial Update». National Clinical Guideline Centre: 71–153. PMID 22741186.
  13. ↑ Taylor, RS (Apr 27, 2014). «Exercise-based rehabilitation for heart failure.». The Cochrane database of systematic reviews 4: CD003331. Загбар:DOI. PMID 24771460.
  14. ↑ Tracy, CM (Oct 2, 2012). «2012 ACCF/AHA/HRS focused update of the 2008 guidelines for device-based therapy of cardiac rhythm abnormalities: a report of the American College of Cardiology Foundation/American Heart Association Task Force on Practice Guidelines and the Heart Rhythm Society. [corrected.]». Circulation 126 (14): 1784–1800. Загбар:DOI. PMID 22965336. Проверено Apr 29, 2015.
  15. ↑ Kuck, K.-H. (Jan 2014). «New devices in heart failure: an European Heart Rhythm Association report: developed by the European Heart Rhythm Association; endorsed by the Heart Failure Association». Europace 16 (1): 109–128. Загбар:DOI. PMID 24265466. Проверено Oct 13, 2014.
  16. ↑ (October 2008) «ESC Guidelines for the diagnosis and treatment of acute and chronic heart failure 2008: the Task Force for the Diagnosis and Treatment of Acute and Chronic Heart Failure 2008 of the European Society of Cardiology. Developed in collaboration with the Heart Failure Association of the ESC (HFA) and endorsed by the European Society of Intensive Care Medicine (ESICM)». Eur. Heart J. 29 (19): 2388–442. Загбар:DOI. PMID 18799522.
  Энэ үгүүлэл Буряад Википеэдиин шэлэгдэмэл үгүүлэлнүүдэй нэгэн юм.
"https://bxr.wikipedia.org/w/index.php?title=Зүрхэнэй_дутагдал&oldid=70863" хуудаһанһаа абтаһан