Уран барилга
(Архитектура-һээ шэлжэн эльгээгдэбэ)
Уран барилга (ᠤᠷᠠᠨ ᠪᠠᠷᠢᠯᠭᠠ) гү, али архитектура (лата: architectura < грек: αρχιτεκτων — «мэргэжэлэй барилгашан», αρχι- «удирдагша» ба τεκτων, «барилгашан»), байшан барилгые түлэблэхэ, зураг түһэлые болбосоруулха зэргэ үйлэ ябасые нэгэн зэргэ гүйсэдхэдэг эрдэм ухаан юм. Архитектурын ажал мэргэжэл, барилгын материалай шэнжэ хэб маягай тухай ойлголтонуудые хүлеэн абаха тухай гү, али, нүгөө талаар энэ соёлой бэлэг тэмдэг, уралигай талын ажал боложо байдаг.
Уран барилга юуб гэхэдэ,
- Барилга болон бусад конструкциин бүтэсэ, байгууламжые тодорхойлхо юрэнхы нэршэл юм.
- Зураг түсэлые гарган болбосоруулха, барилгые бариха болон, бусад конструкциин бүтэсэ байгуултын талаархи эрдэм ухаан болон уралиг.
- Барилгын бүтэсэ, байгууламжые гаргаха, бусад конструкциин зураг түсэлые болбосоруулха зэргын аргашалал, хэб маяг.
- Байгаали оршондо бариха барилгаяа мэргэжэлэй үйлэшэлгэнүүдтэй хамтадань бариха үеын уран барилгашан хүнэй дадал, һургуулилта.
- Уран барилгашан хүнэй макронюрууһаа (хотын үзэмжэ, архитетурын шиидэл) микронюруу (детализировалһан бүтэсэ, байгуулта, табилга гэхэ зэргэ) хүрэтэрхи барилга, байгууламжын зураг түсэлэй үйлэ ажаллалга.
- Мэдээлэлэй технологиие тодорхойлходо ниитэлиг хэрэглэгдэдэг ямаршье түрэлэй системэ, тогтолсоо зэргын зураг түсэлые болбосоруулха зэргын нэршэл.