Иллинойс: хубилбаринуудай хоорондохи илгаа
Зосоохинь усадхагдаа Зосоохинь нэмэгдээ
м fixing per https://www.mediawiki.org/wiki/Parsing/Replacing_Tidy |
м clean up using AWB |
||
13 мүр:
|уряа = ''State Sovereignty, National Union''<br/><small>''Можо уласай бүрин эрхэтэ байдал, үндэһэнэй нэгэдэл''</small>
|ниислэл = [[Спрингфилд (Иллинойс)|Спрингфилд]]
|хэлэн = [[Англи хэлэн|англи]]<ref>[http://www.ilga.gov/legislation/ilcs/ilcs3.asp?ActID=132&ChapAct=5%26nbsp%3BILCS%26nbsp%3B460%2F&ChapterID=2&ChapterName=GENERAL+PROVISIONS&ActName=State+Designations+Act%2E 5 ILCS 460/20 (from Ch. 1, par. 2901‑20) - Sec. 20]. "Official language. The official language of the State of Illinois is English."
|тэргүүнэй_тушаал1 = Амбан захирагша
|тэргүүн1 = Пат Куинн
24 мүр:
|содержимое_параметра = 1818 оной 12 һарын 3 (21-дэхи)
}}
'''Иллинойc''' ({{lang-en|''Illinois''}}) — [[Америкын Нэгэдэһэн Улас]]ай 21-дэхи можо улас юм. Иллинойc хүн зоной хубида эгээн олон тоотой можо уласуудай нэгэ болоод хүн зониинь олон үндэһэтэн яһатанһаа бүридэһэн<ref name="Stephen Ohlemacher">{{cite news|title=Analysis ranks Illinois most average state |author=Stephen Ohlemacher |publisher=Associated Press |date= May 17, 2007 |url=http://www.southernillinoisan.com/articles/2007/05/17/top/20300809.txt}}</ref> Дунда баруунай можо улас. АНУ-да хүн зоной тоогоор 5-да ородог. Зүүн хойто хэһэгтэнь [[Чикаго]] хото оршохо болоод түб болон баруун хэһэгээрээ жаахан үйлэдбэриин хотонууд болон хүдөө ажахын һалбари хүгжэһэн, урда хэһэгээрынь [[нүүрһэн]], [[модон]], [[газарай тоһон]] зэргэ байгаалиин баялигай һалбари хүгжэһэн Иллинойc можо уласай
Хүн зоной бараг 66%-нь можо уласай зүүн хойто буланда [[Чикаго]] хото болон тэрэнэй эргэн тойроной метрополиин бүһэдэ түблэрэн һуудаг.
30 мүр:
== Түүхэ ==
[[File:Chicago Downtown71.jpg|left|thumb|Чикаго хотын хуушан зураг]]
МЭ 1300-1400 оной үедэ мүнөөнэй урда Иллинойc можо уласта оршожо байһан, 40,000 оршом хүн зонтой байһан [[Миссисипиин соёл|Миссисипиин]] Кахокиа хотонь ерээдүэйн АНУ-ай хэмжээндэ эгээн олон хүн зонтой хото байһан ба 1790-1800 оной үедэл [[Нью-Йорк хото]]до гүйсэгдэбэ. [[Америкын хубисхалта дайн]] гараха үедэ Иллинойc хабяар 2,000 үлүү уугуул америка аншад болон үсөөн тооной франциинхи һууришагшад нютаглажа байба.<ref>
Америкын һууришагшад 1810-аад оной үедэ [[Кентукки]] можо уласһаа хүрэлсэн ерэжэ эхилһэн болоод 1818 ондо можо уласай эрхэтэй болһон. Ерээдүйн метрополис [[Чикаго]] 1830-аад оной үедэ Чикаго голой эрье дээрэ байгуулагдаба. Тус хотонь урда [[Мичиган нуур]]ай эрьеын байгаалиин ганса боомто юм.<ref>"Chicago's Front Door: Chicago Harbor." A digital exhibit published online by the [[Chicago Public Library]]. [http://www.chipublib.org/digital/lake/CFDHarbor.html] Accessed October 20, 2007.</ref> [[Түмэр зам]] гаража ерэжэ, [[Джон Дир]] өөрөө хагалагша ган анжис зохёон бүтээһэнээр түб Иллинойсын үржэл шэмтэй тала нютаг дэлхэйн эгээн үрэ үгөөжэтэй, үнэ сэнтэй фермын газар боложо, [[Германи]], [[Швед]]эй сагааша фермернүүдэй һонирхолые татаха болоо.
Хойто Иллинойcынь [[Америкын эрхэтэнэй дайн]]ай үеэр нютагайхи [[Авраам Линкольн]] болон [[Улиссес С. Грант]] хоёрто томохон дэмжэлгэ үзүүлбэ. 1900 он гэхэдэ хойто хотонууд дахи үйлэдбэриин үдэлтэ болон түб ба урда хэһэгэй нүүрһэний уурхай зэргэнь [[Европо|Зүүн]] болон [[Европо|Урда Европоһоо]] сагаашадые татажа, тус можо улас дэлхэйн хоёр дайнай үеэр зэ зэбсэгэй үйлэдбэрилэлэй томохон түб болоо. Урдын хүдөө нютагһаа Чикаго руу сагаашалагша [[африкын американшууд]] тус хотын алдартай [[джаз]] болон [[блюз]] хүгжэмые үүсхэһэн томохон угсаатанай бүлэгые бүридүүлнэ.
|