Эдэй засаг: хубилбаринуудай хоорондохи илгаа

Зосоохинь усадхагдаа Зосоохинь нэмэгдээ
Elvonudinium (зүбшэн хэлсэлгэ | Хубита)
м →‎Юрэнхы мэдээсэл: clean up, replaced: мэдээлэл → мэдээсэл using AWB
Elvonudinium (зүбшэн хэлсэлгэ | Хубита)
м clean up using AWB
1 мүр:
[[Image:NYSE-floor.jpg|thumb|right|300px|[[Нью-Йоркой Хүрэнгын Биржэ|Нью-Йоркой Хүрэнгын Биржын]] худалдаанай дабхарта ябагдажа бай гүйлгээнэй ябаса. Эдэгээр хүмүүнэй хэһэн эдэйэдын засагай һунгултануудынь санхүүгэй шиидэбэри боложо байдаг.]]
'''ЭдэйЭдын засаг''' — хобор хизгаарлагдмал нөөсэ баялигые ниигэм ба ниигэмэй бүлэг, нэгэжүүдэй одоогой ба ерээдүйн хэрэгсээ, шаардалгые хангаха зорилгоор хэрхэн яажа үрэ дүнтэй ашаглаxа зарсуулха талаар һунгалта хэхэ шиидэлые һудалдаг [[ниигэм]]эй [[шэнжэлхэ ухаан]] юм.
 
'''ЭдэйЭдын засаг''' — бараа ба үйлэшэлгээнэй үйлэдбэрилэл, хубаарилалта болон хэрэглээе һудалдаг [[шэнжэлхэ ухаан]] юм. ЭдэйЭдын засаг гэхэ нэршэлынь oikos (гэр) ба nomos (дүрэм гү, али хуули), гү, али "гэрэй ажахые ударидаха" гэһэн [[грек хэлэн]]һээ үүдэһэн.
 
==Ударидхал==
[[Image:AdamSmith.jpg|thumb|[[Адам Смит]], эдэйэдын засагай онолой эсэгэ гэгдэдэг, ''[[Үндэһэтэнүүдэй Баялиг]]'' гү, али "Үндэһэтэнүүдэй Баялигэй үүдэбэри болон шалтагааные һудалха" номой зохёогшо.]]
Үйлэдбэрилэл ба хубаарилалтын тухай дуугаралсааниинь [[ЭдэйЭдын засагай түүхэ|ута түүхэ]]тэй хэдышье оршон үеын удхаараа эдэйэдын засагай онолые голдуу 1776 ондо [[Адам Смит]]эй ''[[Үндэһэтэнүүдэй Баялиг]]'' номые хэблэгдэһэнһээ хойшо абажа үзэдэг. Энэ һудалгаандаа Смит дараахи һэдэбые туһагаһан:
:[[Улас түрэ|Улас түрын]] эдэйэдын засагынь түрын түшээ гү, али хуули тогтоогшын тухай шэнжэлхэ ухаанай һалбари гэжэ хэлэгдэхэ ба нэгэдүгээртэ арад түмэнг хангалтатай оролго эсэбэл бараагаар хангаха гү, али үлүү тодоруулбал өөрһэдэйгөө тиимэ хэмжээнэй оролго эсэбэл ами зууха зүйлэсээр хангахад туһалха, хоёрдугаарта түрэ гү, али улас ороноо ниигэмэй үйлэшэлгээ үзүүлхэд хангалтатай оролгоор хангаха гэһэн хоёр үндэһэн ойлголтые гаргажа ерэһэн. Энэнь арад түмэн болон түрэ засагые баяжуулахад зорюулагдан гаража ерэһэн.
Смитынь '[[улас түрын эдэйэдын засаг]]' гэжэ нэрэлжэ байһан, гэхэдээ 1870 онһоо хойшо "эдэйэдын засаг" гэһэн нэршэл голшолон хэрэглэгдэхэ болоһон.
 
== Зүүлтэ ==
55 мүр:
{{1000 үгүүлэл}}
 
[[Категори:ЭдэйЭдын засаг]]
[[Категори:Санхүү]]
"https://bxr.wikipedia.org/wiki/Эдэй_засаг" хуудаһанһаа абтаһан