Джайнай шажан: хубилбаринуудай хоорондохи илгаа

Зосоохинь усадхагдаа Зосоохинь нэмэгдээ
Elvonudinium (зүбшэн хэлсэлгэ | Хубита)
Заһабариин тодорхойлон бэшэлгэ үгы
Elvonudinium (зүбшэн хэлсэлгэ | Хубита)
Заһабариин тодорхойлон бэшэлгэ үгы
1 мүр:
[[Файл:Jain_Prateek_Chihna.svg|мини|1974 ондо баталһан джайнай шажанай тэмдэг<ref><span class="citation">[http://www.jainworld.com/education/jainsymbol.htm Jain Symbol].&#x20; </span></ref>.]]
'''Джайнизм''' ([[Самгарди хэлэн|санскр.]]<span> </span>जैन, jaina<sup><small><small>''''' IAST'''''</small></small></sup><span class="IAST IPA" style="white-space: nowrap; text-decoration: none; font-size: 100%" title="IAST"></span> < [[Самгарди хэлэн|санскр.]]<span> </span>जिन, jina<sup><small><small>''''' IAST'''''</small></small></sup><span class="IAST IPA" style="white-space: nowrap; text-decoration: none; font-size: 100%" title="IAST"></span>, ''«илагша»'') — IX—VI зуун жэлдэ Энэдхэгтэ бии болоһон<ref>Helmuth von Glasenapp,Shridhar B. Shrotri. 1999. </ref><ref>Dundas, Paul. 2002. </ref> эртын шажан һургаал; шажанай өөрын ёһоор джайнай шажан ходо байгаа<ref name="Glasenapp 1999. P.15">Helmuth von Glasenapp,Shridhar B. Shrotri. 1999. </ref><ref name="Dundas, Paul 2002. P.12">Dundas, Paul. 2002. </ref><ref>Varni, Jinendra; Ed. Prof. </ref>. Кшатрий Вардхамана гү, али Джина Махавира үндэһэлэгшээр гэжэ үзэнэ<ref>Joel Diederik Beversluis (2000) In: ''Sourcebook of the World’s Religions: An Interfaith Guide to Religion and Spirituality'', New World Library : Novato, CA ISBN 1-57731-121-3 Originating on the Indian sub-continent, Jainism is one of the oldest religion of its homeland and indeed the world, having pre-historic origins before 3000 BCE and the propagation of Indo-Aryan culture…. p. 81</ref><ref>Jainism by Mrs. </ref>. Джайнай шажан ахимса (бүхы амитанда бү хорохо) үзэлые һурана. Джайнай шажанай гүн ухаан ба практика һүнэһэниие һайжаруулжа бүхэниие мэдэхэ, шадаха баясхалантай байдалые хүрэхэ зорилго дээрэ тулгуурилна. Бүхы урда түрэлһээ үлэһэн бэеын гадарые дабажа нирваниие хүрэһэн һүнэһэниие ''джива '' гэдэг. Эртын сударнуудта джайнай шажанииеходошажаниие ходо ''джайн дарма'' гү, али ''шраман дарма ''гэнэ. Мүнөөдэр дэлхэйдэ джайн һүзэгтэд олон бэшэ нүлөө ехэтэй бүлгэмые бүридэнэ, Энэдхэгтэ 5—6 сая һүзэгтэдтэй<ref name="WolframJainism"><span class="citation">[http://www.wolframalpha.com/entities/religions/jainism/l8/7j/nq/ Wolfram Alpha: Jainism : country, population, types, central figure, .]</span></ref><ref><span class="citation">[http://www.censusindia.gov.in/Census_Data_2001/India_at_glance/religion.aspx Indian Census].&#x20; </span></ref>.
 
Джайн номой сангууд хадаа Энэдхэгтэ эгээн эртэ<ref>The Jain Knowledge Warehouses: Traditional Libraries in India, John E. Cort, Journal of the American Oriental Society, Vol. 115, No. 1 (January — March, 1995), pp. 77-87</ref>.
 
Джайнууд гэгээрээлдэ хүрэхэ хамагай гол зам сүлөөлэлтэ (мокша, {{lang-sam|मोक्ष}}) гэжэ үзэдэг байна. Энэниие “МАХАВРАТИЯ” гэжэ нэрлэдэг. Энэнэй удхань гайхамшагта сахил санбаар юм. Эндэ:
 
* Ахимса(хүсэрхэлэлдэ эсэргүү) - хүсэрхэлэлэй аргые хэрэглэхэһээ татгалзаха ушарынь хүнүүдтэ гай зоблон дахуулхагүй гэжэ үзэдэг байна. Энэнь сахил санбаарай һуури боложо үгэдэг юм. Энэнь дотороо һанаатай ба һанаатай буса гэмтэ хэрэг эгээн бага хэһэн, һанаатай буса гэмтэ хэрэгынь зарим тохёолдолдо хэхэһээ өөр аргагүй байдалда байһан байжа болоно. Энэнь ехэнхидээ бусадта хүндэдхэл үзүүлхэ гэжэ хэлэжэ болоно.
* Сатья (зүб шударга байдал) – хүндэ худал хэлэхэнь баһа нүгэлдэ тоосодог байна. Хэрбээ үнэниинь хүнүүдэй зэвүүсэлгэ, уур хилэн асарха абаһаа шэмээгүй байхань хамаагүй дээрэ байдаг гэжэ үзэдэг.
* Астейя (хулгайн гэмтэ хэрэггүй) – хүнэй дуратайяа бэлэглээгүй юушье байһан татгалзаха хэрэгтэй гэжэ һургадаг. Джайнизмда хүн бүри өөрын хэһэнэй хирээрээ хүртэдэг гэжэ һургадаг болон хүнэй юумэндэ зүбшөөрэлгэүй хүрэжэ болохогүй. Мүн джайнизмда хүн өөрынгөө арюун нангин хүдэлмэреэр өөртөө баялаг бүтээхэ ёһотой гэжэ үзэдэг. Баяшуудһаа болон хүрэнгэтэнүүдһээ эд зүйл хулгайлха үйлэдэлэй ямар нэгэ арга байһаншье эндэ ороно.
 
 
== Зүүлтэ ==
"https://bxr.wikipedia.org/wiki/Джайнай_шажан" хуудаһанһаа абтаһан