Месопотами: хубилбаринуудай хоорондохи илгаа
Зосоохинь усадхагдаа Зосоохинь нэмэгдээ
Заһабариин тодорхойлон бэшэлгэ үгы |
Заһабариин тодорхойлон бэшэлгэ үгы |
||
2 мүр:
'''Месопотами''' ({{lang-el|Μεσοποταμία}}, {{lang-ar|الجزيرة}}, ''Эль-Джезира''), [[Тигр мүрэн|Тигр]] ба [[Евфрат мүрэн]]эй хоорондо байрлаха [[Ойрохи Дурна|Ойрохи Дурнын]] түүхын-газар зүйн нютаг юм. Эртын хоёр мүрэнэй газар нютаг буюу мүнөөгэй [[Ирак]], [[Сири]] уласай нютаг болохо Месопотамида МЭҮ гурбадугаар мянганда [[соёл эргэншэл]] бии болоһон ба түрүүшын хүсэрхэг, түүхэдэ тэмдэглэһэн эзэнтэ улас хадаа [[Акади]] байһан. Тэрэнэй һүүлдэ [[Ассири]], [[Вавилон]]ой эзэнт гүрэнүүд ноёлжо байһан ха юм. Ассири, Вавилон хадаа зэргэсэн оршожо түүхын саг хугасаанай үенүүдтэ
зарим уласһаа хүсэрхэг болохо үедөө нүгөө уласые мэдэлдээ оруулдаг байба.
== Түүхэ ==
МЭҮ 3200-500 он хүрэтэрхи үенүүдтэ энэ нютагтахи [[Шумер]], [[Лагаш]], [[Ур]], [[Аккад]], [[Урук]], [[Ашшур]], [[Вавилон]] зэргэ хото уласуудаар дамжан эртын соёл эргэншэл оршон тогтоножо байһан байна. Месопотамиин хото уласуудһаа эгээн түрүүшынхиеэ хүсэрхэгжэн гаража ерэһэн хаанта улас хадаа Эртын Шумер МЭҮ 3500-3200 болоно. Шумерэй хаанта улас Месопотамиин доодо хэһэгтэ байрлаһан болоод газар таряалан эрхэлжэ ерэһэн түрүүн нютаг гэдэгые эрдэмтэд тогтооһон байна. Шумерэй оршон тогножо байһан түүхые эд үлгын эхэ һорболжонуудаар тогтооһон болон МЭҮ 2320 ондо Аккадай хаанта уласта эзэлэгдэн мүхэһэн түүхэтэй. Шумерэй хаанта улас [[хүн түрэлхитэн|хүн түрэлтэнэй]] түүхэдэ олон эд үлгын юумэнүүд болон оюунай олон үнэтэ зүйлнүүдые үлэгдэһэн. Тухайлбал, Египет, Аккад, Шумерэй дайнай үедэ тэдэ хүлгэн (''колесница'') торин тэргэтэ армиие анхан үүсхэһэн. Мүн он тоололой һарын литэ Шумерэй хаанта уласай үедэ бии болоһон түүхэтэй. Энэнь сааша Баруун, Зүүн зүгөөр дахинда дэлгэрһэн гэжэ шудалаашад тобшолно. Шумерэй хаанта уласай үедэ мүн бэшэг үзэгэй эгээн эртын хэлбэри дүрсэ үзэг болон үетэ бэшэг бии болобо.
== Соёл ==
| |||