Санкт-Петербург: хубилбаринуудай хоорондохи илгаа
Зосоохинь усадхагдаа Зосоохинь нэмэгдээ
Заһабариин тодорхойлон бэшэлгэ үгы |
Заһабариин тодорхойлон бэшэлгэ үгы |
||
51 мүр:
|тэмдэглэл =
}}
[[Файл:Saint Petersburg 30.36553E 59.94613N.jpg|right|300px|thumb|'''Сансарһаа абаһан Санкт-Петербургын зураг'''[[Ладога нуур]]һаа эхэ абажа баруун үмэнэ тиишэ урсаха [[Нева мүрэн]] баруун хойшо шэглэн Финландай буланда сутгана. Санкт-Петербург хото энэ Нева мүрэнэй [[адаг|дельтэдэ]] түблэрэн хүгжөөжэ ерэһэн бэлэй.]]▼
'''Санкт-Петербург''' ({{lang-ru|Санкт-Петербург}}, 1914-24 оной хоорондо — '''Петроград''', 1924-91 оной хоорондо — '''Ленинград''') — [[Оросой холбоото улас]]ай [[хото]], ажаүйлэдбэриин, эрдэм ухаанай болон соелой түб мүн. [[Ленинградай можо|Ленинградай можын]] засаг захиргаанай түб болон [[Холбооной аша холбогдолтой хото (ОХУ)|холбооной хотын]] зэргэтэй юм. 1712-28 оной хоорондо болон 1732—1918 оной хоорондо [[Ородой эзэнтэ улас|Оросой эзэнтэ гүрэнэй]] [[ниислэл]] байһан. Хотын нэрэ «Гэгээн Пётрын хото» гэһэн удхатай. Тус хотые байгуулһан [[Петр I]] хаанай нэрээр нэрлэгдэбэ. [[Дэлхэйн нэгэдүгээр дайн]]һаахойшо (1914—1924) ''Петроград'' гэжэ нэрлэгдэжэ байгаад, [[Владимир Ленин]]иие наһа барахада тэрэнэй дурасхалда зорюулжа ''Ленинград'' (1924—1991) гэжэ нэрлэжэ байба.
Ехэ тээбэриин уулзабари (түмэр зам, шоссе харгы). Улас хоорондын ниидэхэ онгосын буудал (Пулково). Далайн (Балтиин тэнгисэй Финландай буландахи) болон мүрэнэй (Нева мүрэнэй адагтахи) боомто; Эжэл-Балтиин уһан замай эсэсэй сэг.
Санкт-Петербургтахи Оросой Эрдэм Ухаанай Академиин эрдэмэй түб, янза бүриин Эрдэм Шэнжэлгээнэй Хүреэлэнүүд (НИИ), 43 дээдэ һургуулинууд (энэ тоодо [[Санкт-Петербургын гүрэнэй ехэ һургуули]] ба [[Санкт-Петербургын консерватори]]) байдаг. 16 мэргэжэлтэнэй театрнууд (энэ тоодо Мариин театр, Мусоргский нэрэмжэтэ опера ба баледэй театр, Ехэ драмын театр) байна. Олон томо номой сангууд (Оросой үндэһэнэй номой сан, Оросой Эрдэм Ухаанай Академиин номой сан гэхэ мэтэ), 47 музейнүүд (энэ тоодо [[Эрмитаж]], [[Ородой музей]], Оросой Уран Һайханай Академиин Эрдэм-шэнжэлгээнэй музей, Санкт-Петербургын түүхын музей, ОЭУА-иин Ехэ Петрын нэрэмжэтэ анропологи ба этнографиин музей).
Санкт-Петербург хото 1703 ондо [[I Пётр|Нэгэдүгээр Пётрын]] зарлигаар байгуулагданхай. 1712-28 ба 1732-1918 оной хоорондо Орос гүрэнэй ниислэл хото байгаа. 1917 ондо Санкт-Петербург (Петроград) хотодо [[Февралиин хубисхал|Февралиин]] ба [[Октябриин хубисхал]]нууд мандажа, засаг һэлгэгдэжэ, сагаан хааниие шэрээһээнь татажа буулгаа, тиихэдээ Санкт-Петербургта шэнэ Зүблэлтэ засаг байгуулаа. Ленинград хото [[Дэлхэйн хоёрдугаар дайн|Эсэгэ ороноо хамгаалгын Агууехэ дайнай]] үедэ 900 үдэрэй хугасаа соо [[Нацис Германи|фашис германиин]] сэрэгэй бүһэлэлгые тэсэбэ ([[Ленинградай байлдаан]], [[Ленинградай бүһэлэлгэ]]). 1945 ондо герой-хото зэргэтэй болоһон.
Санкт-Петербург [[Европо]] түбиин хамагай залуу хото ба Европо түбиин хамагай олон [[хүүргэ]], [[һубаг|далайн һубаг]], [[арал]]тай. Эндэ ниитэ 64 гол, 48 һубаг, эрье хабиин 170 км газар, 100-аад арал, 800 хүүргэ бии.
== Газарзүй ==
▲[[Файл:Saint Petersburg 30.36553E 59.94613N.jpg|
[[Росси]]ин баруун хэһэгтэ, [[Балтиин тэнгис]]эй [[Финландай булан]]гай хамагай зүүн эрье дээрэ, [[Нева мүрэн]]эй адагта оршоно. Тус уласта томохондо тоосогдохо боомтоо хото, түмэр зам, агаарай замай шухала зангилаа болоод уласдаа [[Москва]]гай дараа 2-т орохо хото юм.
| |||