Эдэй засаг: хубилбаринуудай хоорондохи илгаа
Зосоохинь усадхагдаа Зосоохинь нэмэгдээ
Новая страница: «thumb|right|300px|[[Нью-Йоркой Хүрэнгын Биржэ|Нью-Йоркой Хүрэнгын Биржын худалдаан…» |
Заһабариин тодорхойлон бэшэлгэ үгы |
||
2 мүр:
'''Эдэй засаг''' — хобор хизгаарлагдмал нөөсэ баялигые ниигэм ба ниигэмэй бүлэг, нэгэжүүдэй одоогой ба ерээдүйн хэрэгсээ, шаардалгые хангаха зорилгоор хэрхэн яажа үрэ дүнтэй ашаглаxа зарсуулха талаар һунгалта хэхэ шиидэлые һудалдаг [[ниигэм]]эй [[шэнжэлхэ ухаан]] юм.
'''Эдэй засаг''' — бараа ба үйлэшэлгээнэй үйлэдбэрилэл, хубаарилалта болон хэрэглээе һудалдаг [[шэнжэлхэ ухаан]] юм. Эдэй засаг гэхэ нэрэшэлынь oikos (гэр) ба nomos (дүрэм буюу хуули), буюу "гэрэйн ажахые ударидаха" гэһэн [[грек хэлэн]]һээ үүдэһэн.
==Ударидхал==
[[Image:AdamSmith.jpg|thumb|[[Адам Смит]], эдэй засагай онолой эсэгэ гэгдэдэг, ''[[Үндэһэтэнүүдэй Баялиг]]'' буюу "Үндэһэтэнүүдэй Баялигэй үүдэбэри болон шалтагааные һудалха" номой зохёогшо.]]
Үйлэдбэрилэл ба хубаарилалтын тухай дуугаралсааниинь [[Эдэй засагай түүхэ|ута түүхэ]]тэй хэдышье оршон үеын удхаараа эдэй засагай онолые голдуу 1776 ондо [[Адам Смит]]эй ''[[Үндэһэтэнүүдэй Баялиг]]'' номые хэблэгдэһэнһээ хойшо абажа үзэдэг. Энэ һудалгаандаа Смит дараахи һэдэбые туһагаһан:
:[[Улас түрэ|Улас түрын]] эдэй засагынь түрын түшээ буюу хуули тогтоогшын тухай шэнжэлхэ ухаанай һалбари гэжэ хэлэгдэхэ ба нэгэдүгээртэ арад түмэнг хангалтатай оролго эсэбэл бараагаар хангаха буюу үлүү тодоруулбал өөрһэдэйгөө тиимэ хэмжээнэй оролго эсэбэл ами зууха зүйлэсээр хангахад туһалха, хоёрдугаарта түрэ буюу улас ороноо ниигэмэй үйлэшэлгээ үзүүлхэд хангалтатай оролгоор хангаха гэһэн хоёр үндэһэн ойлголтые гаргажа ерэһэн. Энэнь арад түмэн болон түрэ засагые баяжуулахад зорюулагдан гаража ерэһэн.
Смитынь '[[улас түрын эдэй засаг]]' гэжэ нэрэлжэ байһан, гэхэдээ 1870 онһоо хойшо "эдэй засаг" гэһэн нэрэшэл голшолон хэрэглэгдэхэ болоһон.
== Зүүлтэ ==
<!-- See the user page User:Dmoss/Wikicite for an excellent citation tool! -->
{{зүүлтэ}}
== Мүн үзэхэ ==
* [http://www.springer.com/dal/home/generic/search/results?SGWID=1-40109-22-2235792-0 Frontiers in Economics] - ed. K. F. Zimmermann, Springer-Science, 2002. - A summary of surveys on different areas in economics.
*[http://www.yaleeconomicreview.com/issues/summer2006/autistic.php The Autistic Economist] - ''Yale Economic Review'' - How and why the dismal science embraces theory over reality.
*''[http://www.econlib.org/library/YPDBooks/Lalor/llCy744.html Nature of Things]'' by [[Jean-Baptiste Say]] - an essay in which Say claims that economics is not an ethical system that one can simply refute on the basis that one does not accept its ''values'': it is a collection of theories and models that explain inductively found principles.
== Холбооһон ==
{{commonscat|Economics}}
=== Юрэнхы мэдээлэл ===
*{{dmoz|Science/Social_Sciences/Economics/|Economics}}
*[http://rfe.org/ Resources For Economists]: Official resource guide of the [[American Economic Association]]
*[http://repec.org/ Research Papers in Economics (RePEc)]: huge database of preprints and other research
*[http://www.oswego.edu/~economic/journals.htm Economic journals on the web]
*[http://www.intute.ac.uk/socialsciences/economics/ Intute: Economics]: Searchable human catalogue of the best links for teaching and research in Economics
=== Институт, байгуулганууд ===
*[http://edirc.repec.org/ Economics Departments, Institutes and Research Centers in the World]
*[http://www.oecd.org/statistics/ Organization For Co-operation and Economic Development (OECD) Statistics]
*[http://unstats.un.org/unsd United Nations Statistics Division]
*[http://www.worldbank.org/data/ World Bank Data]
*[http://www.wto.org World Trade Organization]
*[http://www.cepr.net/ Center for Economic and Policy Research (USA)]
=== Һудалгаанай эхэ үүдэбэри ===
*[[wikibooks:Economics|Economics textbooks]] on [[wikibooks:Main Page|Wikibooks]]
* [http://www.merlot.org/merlot/materials.htm?category=2216 MERLOT Learning Materials: Economics]: US-based database of learning materials
* [http://unieco.info/ The United economic encyclopedia]
* [http://www.economicsnetwork.ac.uk/links/othertl.htm Online Learning and Teaching Materials for Economics]: The Economics Network (UK)'s database of text, slides, glossaries and other resources
* [http://ocw.mit.edu/OcwWeb/Economics/index.htm MIT OpenCourseWare: Economics]: Archive of study materials from [[MIT]] courses
* [http://www.oswego.edu/~economic/newbooks.htm A guide to several online economics textbooks]
* [http://www.econlib.org/ The Library of Economics and Liberty (Econlib)]: Economics Books, Articles, Blog (EconLog), Podcasts (EconTalk)
* [http://homepage.newschool.edu/het/thought.htm Schools of Thought]: Compare various economic schools of thought on particular issues
* [http://economics.about.com/ Economics at About.com]
* [http://www.bized.co.uk/ Bized]–A UK-based portal site for Economics and Business Studies designed mainly for [[United Kingdom|UK]] students.
* [http://eh.net/atp/ Ask The Professor] section of EH. Net Economic History Services
* [http://www.econguru.com/introduction_to_economics/ Introduction to Economics]: Short [[Creative commons]]-licensed introduction to basic economics
<!-- If you have an interest in the Economics and Business section of Wikipedia, drop by at [[Wikipedia:WikiProject Business and Economics]]. -->
{{1000 үгүүлэл}}
[[Категори:Эдэй засаг]]
[[Категори:Санхүү]]
| |||
