Люучюу олтирог

Люучюу (ᠯᠢᠤ ᠴᠢᠤ ᠣᠯᠲᠤᠷᠢᠭ, японоор 琉球諸島 (りゅうきゅうしょとう)) гү, али Нансей (японоор 南西諸島 (なんせいしょとう)) ольтирог Японой Кюсю арал болон Тайвань хоорондо байрлажа, Зүүн Хитад тэнгисые задагай Номгон далайһаа һалгаана. Зүүн-хойтоһоо баруун-урда зүг руу 1200 км зайда һунана. 6 аралнууда бүлэгүүдһөө (Осуми, Токара, Амами, Окинава, Мияко ба Яэяма; һүүлшын 2 аралнууд заримдаа Сакисима гэдэг) бүридэнэ, ниитэдээ 4,8 мянган км² талмайтай 98 аралнуудые агуулна. Эгээн томо аралнууд бол Окинава ба Амамиосима. 1 550 мянган хүн зонтой (2005). Зүүн-урда аралнуудай һудал карст шохойн шулуугаар байгуулна; тэнхэлигэй бүһэдэ палеозойн атираата һуури нюурта харагдана; баруун-хойтодо галта уулын шулуулиг тархадаг (3 эдибхитэй болон хэдэхэн һүнэһэн галта уула байдаг). Газар нютагай талаар тэгшэ үндэрлигүүд болон бага уула (300—500 м үндэр) олон байна, бага эрьеын терасса баһа байна. Хамагай ехэ үндэр 1935 м (Яку аралда). Хойто үргэриг 29-һээ урдада заримдаа шүрэн аралнуудай һудалнууд һунгана. Фосфорит болон шулуун нүүрһэнэй олдобори. Хойто хэһэгтэ субтропик, урда хэһэгтэ — тропик, муссон (жэлдэ 2000-3500 мм шииг нойтонтой) уларилтай, 8-9 һарада байнгын тайфун байна. 1 һарын дундажа температура 14-18 °С, 6 һарада 27-28 °С. Гол хото — Окинава аралда байрладаг Наха. XV—XIX зуунда эндэ Люучюу улас оршобо.