Оросой холбоото улас: хубилбаринуудай хоорондохи илгаа

Зосоохинь усадхагдаа Зосоохинь нэмэгдээ
Elvonudinium (зүбшэн хэлсэлгэ | Хубита)
Заһабариин тодорхойлон бэшэлгэ үгы
CommonsDelinker (зүбшэн хэлсэлгэ | Хубита)
74 мүр:
[[I Пётр]] (1682—1725 оной хоорондо түрэ бариһан), [[Елизавета]] (1741—1762), [[II Екатерина]] (1762—1796), [[II Александр]] (1855—1881) зэргэ түүхэдэ тодоор үлэһэн хаашуул түрэ барижа, мүнөөгэйнхеэр хэлэбэл [[Финланд]], [[Польшо]]һоо [[Аляска]], [[Үбэр Кавказ]], [[Дунда Дурна]] хүрэһэн уудам газар нютагые дайтахадаа дайтажа, туһалхадаа туһалжа мухардуулһаар өөрын уласайнхи болгожо байба. 1878 ондо [[Османай эзэнтэ гүрэн|Османы уластай]] дайтажа хамар дээрэнь байха [[Болгари]]ие сүлөөлжэ хүсэ шадалаа бахдуулжээ. XIX зуунай түгэсхэл, XX зуунай эхеэр хубисхалай үзэл һанаа дэлгэржэ, [[дэлхэйн нэгэдүгээр дайн]]ай үедэ гү, али 1917 оной 2-р һарада хүрэнгэтэнүүд хаанаа ([[II Николай]]) түлхин унагаба. 11-р һарада ([[Октябриин хубисхал]]) шала өөр гү, али ажалшан таряашадта засагай эрхэ шэлжэбэ. Дайнай дараахи хэрээгээр [[Украина]], [[Польшо]], [[Финланд]], [[Балтиин уласууд]]ай нютагаа алдаһанһаа Украина, Балтиин гурбые эрьюулжэ абаһаншье зуунай адагта дахин табижа ябуулһан. [[Сагаан арми]], һалан тусгаарлагша яһатан үндэһэтэнэй сэрэг, түрэтэй шэнэ түрэжэ гараһан [[Зүблэлтэ Ород]], тэрэнэй [[улаан арми]] хэдэн жэл байлдажа диилэбэ.
 
 
[[Файл:Stalin-Lenin-Kalinin-1919.jpg|thumb|left|300px|[[Иосиф Сталин|Сталин]], [[Владимир Ленин|Ленин]] ба [[Михаил Калинин|Калинин]]. Большевик намай VIII-дахи ехэ хурал.]]
Ород Ородой эзэнтэ гүрэнэй сагһаа дэлхэйн хүсэн, нүлөө ехэтэй орон болоһон болоод хожомынь дэлхэйн түрүүшын эгээн томо [[социализм|социалис]] орон, «суперхүсэн» болохо [[Зүблэлтэ холбоото улас|СССР]]-эй хамагай томо, хамагай шухала хэһэг болоо. 1922 ондо байгуулагдаһан СССР-эй гол сүмэнь [[Зүблэлтэ Ород]] орон байһан ба 1922 ондо [[Зүблэлтэ холбоото улас|Зүблэлтэ Социалис Бүгэдэ Найрамдаха Холбоото Улас]] (СССР) нэрээр хожомой ойлголтоор 15 бүгэдэ найрамдаха уласайнхинь нэгэ боложо байгуулагдаба. 1924 ондо хубисхалай ударидагша [[Владимир Ильич Ленин|Ленин]] өөдэ боложо [[Иосиф Сталин|Сталинай]] үе (1924—1953) эхилбэ. Түблэрһэн түлэблигтэ эдэй засаг, [[ажаүйлэдбэри]]жэлтэ, [[хүдөө ажахы]]н хамтарал түрын бодолгоор хэрэгжэжэ байба. [[Дэлхэйн хоёрдугаар дайн]] эхилхэдээ [[Нацис Германи]]тай хамта [[Польшо|Польшые]] добтолжо Баруун Беларусь ба Украина эзэмдэбэ. Эсэгэ ороноо хамга­алгын Агууехэ дайн 1941 оной июниин 22-ой үүрээр эхилһэн юм гэжэ түүхэдэ эли. Баруунһаа дэлхэйн эзэлхые һанаархагша [[Нацис Германи]], тэрэнэй хамсаатан дурнын [[Япон]]иие һүрэжэ зогсооһон. Энэ Эсэгэ ороноо хамга­алгын Агууехэ дайнда СССР-эй 30 сая хүн ами алдаһан байдаг. Хардалта һэрдэлгэ маягаар олон сая хүниие хэлмэгдүүлһэниинь Сталинай нэрые түүхэнээ бараатуулдаг.