Хаанта засаг: хубилбаринуудай хоорондохи илгаа

Зосоохинь усадхагдаа Зосоохинь нэмэгдээ
Elvonudinium (зүбшэн хэлсэлгэ | Хубита)
Заһабариин тодорхойлон бэшэлгэ үгы
Elvonudinium (зүбшэн хэлсэлгэ | Хубита)
Заһабариин тодорхойлон бэшэлгэ үгы
1 мүр:
[[Файл:World Monarchies.png|thumb|400px|{{legend|#ff0000|[[Хэмжээгүй эрхэтэ хаанта засаг]]тай улас}}{{legend|#ff7f40|Хуули тогтоохо эрхэтэй [[үндэһэн хуулита хаанта засагта улас|үндэһэн хуулита хаанта засаг]]тай улас}}{{legend|#007f00|Хуули тогтоохо эрхэ парламентата шэлжэһэн [[үндэһэн хуулита хаанта засагта улас|үндэһэн хуулита хаанта засаг]]тай улс}}{{legend|#00ff00|[[Ехэ Британи]]ин хаан нэрэ зүбхэн тэригүүн байха хамтын нүхэрлэлэй гэшүүн улас|border=#0d0}}{{legend|#ff00ff|Уласай хэмжээндэ буса орон нютагта хаанта засаг тогтожо бай улас}}]]
'''Хаанта засаг''' ({{mongolUnicode|ᠬᠠᠭᠠᠨᠲᠤ ᠵᠠᠰᠠᠭ|h}}) , гү али '''монархи''' — уласые заһаха эрхэ мэдэл ганса хүнэй мэдэлдэ байха [[түрын хэлбэри]], уг удха ба наһан соогоо эрхэ бариһан нэгэ хүнөөр (монархаар) захирагдаха уласай янза.<ref name="Абашеев">{{cite book |author=Абашеев Д.А.|date=1941 |title=Военно-политическэ терминүүдэй хуряангы словарь |trans-title= |url= |url-status= |url-access= |format= |language=буряад |location=Улаан-Үдэ |publisher=Бурят-монгол гүрэнэй хэблэл |isbn= |pages=78}}</ref> Ударидагша ганса хүниинь [[хаан]], [[ван]], [[бэйсэ]], [[гүн]], [[эзэн хаан]], [[султан]], [[эмир]] гэхэ мэтэ сулатой байжа, үб залгамжалан засагладаг.
 
Эрхэ мэдэлэй хизаарлалтаар хоёр янза хаанта засагай хэлбэриие илгаржа болоно:
* [[Хэмжээгүй эрхэтэ хаанта засаг]] — хаанай эрхэ хизаарладаггүй хаанта засаг. МүнөөгэйЭнээнэй дээдэ засаг хадаа хизаарлагдаагуй эрхэтай хаанай гарта байдаг хуули дурим гаргаха ба захиргаануудые шалгаха ябадал болбол зоной зүгһөө юушье байдаггүй, энэ болбол нэгэ талаараа чииовнигууд ба полициин өөргөөрөө аашалалга, нүгөө талаараа үргэн арадай эрхэгүй байдал болохо юм.<ref name="Абашеев" /> Мүнөөнэй [[Арабай Нэгэдэһэн Эмиртэ Улас]], [[Катар]], [[Оман]], [[Саудай Араб]] уласай түрын хэлбэри иимэ байдаг.
* [[Үндэһэн хуулита хаанта засагта улас|Үндэһэн хуулита гү, али хизаарлагдаһан хаанта засаг]] — хаанай эрхэ үндэһэн хуули, уламжалал, бэшэгдэхэгүй ёһониие дахажа хизаарлагдаһан хаанта засаг. Хаан болбол парламентын зүбшөөрэлгүйгөөр хуулишье ба улас түрын шэнжэ шанар захиралтыешье тунхаглаха эрхэгүй байдаг.<ref name="Абашеев" /> Дотороо хосолмол хаанта засаг (мүнөөгэй [[Марокко]], [[Иордани]], [[Кувейт]], зарим тайлбариие дахажа [[Лихтенштейн]], [[Монако]]гой түрын хэлбэри), парламентын хаанта засаг (мүнөөгэй [[Ехэ Британи]], [[Дани]], [[Швеци]]инхи шэнги) гэжэ хоёр янза байдаг.
 
== Зүүлтэ ==
{{зүүлтэ}}
 
[[Категори:Хаанта засаг| ]]
"https://bxr.wikipedia.org/wiki/Хаанта_засаг" хуудаһанһаа абтаһан