Зосоохинь усадхагдаа Зосоохинь нэмэгдээ
|
|
|
[[Файл:Hindu calendar 1871-72.jpg|мини|[[Хиндү шажан|Хиндү]] литэ]]
'''Литэ''' ({{mongolUnicode|ᠯᠢᠲ|h}} < {{lang-bod|ལོ་ཐོ}}) гү, али '''cагалбар''', '''хуанли''' ({{mongolUnicode|ᠬᠤᠸᠠᠩᠯᠢ|h}} < {{lang-zho|皇曆}}) — [[ниигэм]], [[шажан]], [[худалдаахудалдаан арилжаааралжаан]], [[засаг захиргаазахиргаан]]найай зорюулалтаарзорюулгаар үдэрнүүдые зохёон байгуулахабайгуулха системсистемэ юм. ИнгэхэйнТэрэнэй тулдтулада тодорхой саг хугаануудадахугасаануудта нэрэ олгоно: [[хоног]], [[долоо хоног]], [[һара (тоолол)|һара]], [[жэл]] гэхэ мэтэ. Үдэрнүүдтэ үгэхэ нэрые огноо гэнэ. Литэ дахиЛитэдэхи үенүүд (жэл, һара г.м.) ехэнхидээ [[һара]] али [[наран]]ай циклтэй синхронизировалагдаһан байдаг. Олон соёл эргэншэл, ниигэмүүд өөһэдэй хэрэгһээндээ тааруулан, (ехэнхидээ) өөр газарһаа гарал үүсэлтэй литэ дээрэ тулгуурилһан литэнүүд зохёоһон байдаг. Литэ хадаа hарын дүхэригэй хубилалтатай тааруулан зохёогдоhон байна.
Литэнь мүн он тоолол бэшэһэн түхөөрэмжые хэлэнэ. Энэнь саарһан дээрэ хэблэһэн, алишье компьютерэй программа байжа болоно.
|
