Сиань: хубилбаринуудай хоорондохи илгаа
Зосоохинь усадхагдаа Зосоохинь нэмэгдээ
40 мүр:
== Түүхэ ==
Сиань хадаа Хитадай томо соёлой түб; ехэ һургуули болон ондоо дээдэ һургуулинууд олон байна. Сиань хадаа Хитадай эгээ эртын хотонуудай нэгэн. [[Шэнэ шулуун зэбсэгэй үе]]дэ Сианиин тойрондо [[Баньпо]] газарта (半坡) [[Яншао соёл]]ые (仰韶文化) үндэһэлэгшэ таряаша обог аймагууд ажаһууба. Һүүлдэ тус нютаг [[Чжоу улас|Чжоугай]] угсаатанай гуламта болобо. Чжоу уласай үедэ ({{МЭҮ}} 1027—249) мүнөөнэй Сианиин хажууда Хао (鎬) болон Фэн (灃) эртын ниислэлнүүд байгаа. {{МЭҮ}} 202 ондо мүнөөнэй Сианиин тойрондо [[Хань улас|Хань эзэнтэ гүрэнэй]] '''Чанъань''' (長安) гэһэн ниислэл хото байгуулагдаба. Мүнөө эринэй эхин болотор Чанъань 300 мянган үлүү хүн зонтойгоор эртын дэлхэй даяарай эгээн томо хотонуудай нэгэн болоо (1956 ондо эхилһэн малталгын үрэ дүндэ Хань үеын хотын үлэгдэлнүүд байгаа). III-IV зуун жэлдэ Чанъань хэдэ хэдэн Хойто Хитад уласуудай ниислэл хото байгаа. 583 ондо мүнөөгэй Сианиин газар нютагта [[Суй Вэнь-ди|Ян Цзянь эзэн хаан]] Хитадай шэнэ ниислэл хото Дасин (大興) байгуулба. Һүүлдэ Дасинь Чанъань гэжэ дахин нэрлэгдэжэ, 923 он болотор ниислэл хото байгаа. 881—883 оной хоорондо хото [[Хуан Чао]] (黃巢) буһалгаашанай мэдэл доро байгаа.
Эдэй засагай ба соёлой түбүүд зүүн зүг тиишэ шэлжэһэн ушар дээрэһээ X зуунһаа хойшо хото аажамаар хуушан удхаяа алдаһан байна. XIV тус хото Сиань тойрогой (西安府) засаг захиргаанай түб боложо, тэрэ үеһөө хойшо мүнөөгэй нэрэеэ абтаба. XVII зуун жэлэй һүүл хахадһаа Сиань Шэньси можын засаг захиргаанай түб болонхой. 1936 оной 12 һарын 12-до эндэ [[Сианиин үйлэ ябадал]] (西安事變) болобо.
| |||