Сэдьхэл шудалал: хубилбаринуудай хоорондохи илгаа

'''Сэдьхэл шудалал''', өөрөөр '''психологи''' ([[Грек хэлэн|эрт. грек.]] ψυχή — сэдьхэл һанаа; λόγος — мэдэлгэ ухаан) гэдэгынь [[хүн]] ба амитанай оюун ухаан, зан үйлые шудалдаг [[шэнжэлхэ ухаан]]ай нэгэн һалбари юм. Сэдьхэл шудалаашад шэнжэлхэ ухаанай аргые хэрэглэхэдээ шүүмжэлэлтэ хандалга, тогтоһон [[онол]] дээрэ тулгуурлаха болобошье бусад [[ниигэмэй шэнжэлхэ ухаан]]ай һалбари, тухайлбал социологитой харисуулхад үлүү бага хэмжээндэ ашагладаг байна. Сэдьхэл шудалалай шэглэлээр мэргэшэһэн онолжо, эрдэмтэнэй [[сэдьхэл шудалааша]] гэдэг. Сэдьхэл шудалаашань сэдьхэл хүдэлэл, анхаарал, зан үйлэ, хүртэхы, сэдьхэсын эмгэг, сэдьхэл заһал, харилсаа зэргые шудалдаг шэнжэлхэ ухаан юм. Мүн зарим сэдьхэл шудалаашад ухамсаргүй зан үйлые шудалдаг. Сэдьхэл шудалаашад сэдьхэл зүйн үйлэ ябасые шудалжа уламаар хуби хүн болон ниигэмэй хүрээндэ оюун һанаа хэрэхэн нүлөөлдэг болохые оложо тогтоохые эрмэлзэдэг. Сэдьхэл шудалалай мэдэлгэнь болбосорол, ажал эрхэлэлтэ, гэр бүлын амидаралай үйлэ ябаса түүншэлэн [[сэдьхэсын үбшэн]]ые эмшэлхэ зэрэг хүнэй олон үйлэ ажалалгаанда хэрэглэгдэдэг юм. Түүншэлэн сэдьхэл шудалалынь хүнэй хүгжэл, [[спорт]], [[эрүүл мэндэ]], [[ажа үйлэдбэри]], [[хэблэл мэдээлэлмэдээсэл]], [[эрхэ зүй]]н һалбариие шудалха зорилгоор дэдэ һалбаринуудые бии болгобо. Мүн [[байгаалиин шэнжэлхэ ухаан]], ниигэмэй шэнжэлхэ ухаан, [[хүмүүнлигэй ухаан]]ай шудалгаае абажа ашагладаг.