Һанаанай эрхэ сүлөө: хубилбаринуудай хоорондохи илгаа

'''Эрхэ сүлөө''' — үйлэ ажаллалгые гүйсэдхэхэ хүнэй бодолтой зорилго мэдрэмжэ юм <ref>Философский словарь / М. М. Розенталь, П.Ф. Юдин хинан тохёолдуулһан, Москва, 1963; 2-дохи хэблэл. [[Москва]], 1972</ref>. Эрхэ сүлөөгэй асуудал гээшэ хүн зон өөрөө тодорхойлхо эрхэтэй гү, али детерминировалагдаһан гү. Эрхэ сүлөө тухай арсалдаан [[Сократ|Сокрадай]] үеһөө хойшо эхилэнхэй. Хүнэй үйлэ бүри уридһаа тогтооһон гэбэл, хүниие шагнажа гү, али зэмэлжэ болохогүй. Хариншье һаа, хүнэй эрхэ сүлөө [[ёһо суртахуун]]ай үйлын «түрүүшын шалтагаан» гэһэн ойлгомжо эрдэм ухаанай тайлбариин хэрэглэсэдэ арсана.

Тус антономиин хоёр талын зааһанай дахажа, гол түлэб хоёр гүн ухаанай һанамжа бии болоһонː нэгэдэхеэр эрхэ сүлөө шалтагаатай гэдэг [[детерминизм]] ба хоёрдохёор тэрэниие буруушаадаг [[индетерминизм]]. Зорилго мэдрэмжэтэй үйлэ ажаллалгын шалтагаан болодог хүсэн зүйлые дахажа, детерминис үзэл сурталнуудай дунда «геометриин» гү, али механикын детерминизмые ([[Бенедикт Спиноза|Спиноза]], [[Томас Һоббс|Һоббс]]) ба психологиин детерминизмые ([[Теодор Липпс]]) гэжэ илгарна. Тараадаг индетерминизмые жэшээлбэл, [[Иоһанн Готлиб Фихте]] ба [[Мен де Биран]]ай сургаал илгаруулжа болоно<ref>Философский энциклопедический словарь. — [[Москва]]: Советская энциклопедия. Юрэнхы редактор: Л. Ф. Ильичёв, П. Н. Федосеев, С. М. Ковалёв, В. Г. Панов. 1983.</ref>.