Түүхэ: хубилбаринуудай хоорондохи илгаа

Эрт дээр үеэс өнөөгийн Монгол уласай бэлчээрийн нүүдэлчид амьдарч байсан ба хааяа нэгдэж томоохон улс гүрнүүдийг байгуулж байжээ. Эдгээрээс анхных нь болох [[Хүннү гүрэн]] нь МЭӨ 209 онд [[Модун шаньюй]]гаар удирдуулан төрт улс үүсгэсэн юм. Энэ гүрэн нь богино хугацааны дотор [[Цинь улас]]ад аюул учруулсан хамгийн гол хүчин болж, улмаар [[Цагаан хэрэмэн]] баригдах шалтгаан нь болсон. Цагаан хэрэм нь өөрөө жанжин [[Мэнь Тиан]]ы үед 300,000 цэргээр хамгаалагдаж байв. Хүннүгийн дараа [[Сяньби]], [[Жужан улас]], [[Муюн]], [[Тоба]] зэрэгзэргэ эртний Монголчуудын байгуулсан улсууд оршиж явсаар 6-р зуунд [[Түрэгийн эзэнт гүрэн|Түрэгүүдэд дарагдаж]], 8-р зууны үед УйгуруудУйгурнууд залгамжлан улс байгуулж, түүний дараа [[Кидан]]ууд залгамжилсан байна. 10-р зуунаас эхлэн зэрэгцсэн олон аймгууд байгуулагдсан бөгөөд, 1182-1206 онуудад Чингис хааны [[Хамаг Монгол]]ын ханлигт бүгд нэгтгэгдэж, Ехэ Монгол Улас байгуулагдсан.