Сагаан һара: хубилбаринуудай хоорондохи илгаа
Зосоохинь усадхагдаа Зосоохинь нэмэгдээ
Заһабариин тодорхойлон бэшэлгэ үгы |
Заһабариин тодорхойлон бэшэлгэ үгы |
||
2 мүр:
== Сагаан һарын гурим ёһон ==
=== Дүгжүүбэ хурал ===
Сагаан һарын 1 шэнэһээ 15 хүрэтэр Сагаан һарын хурал болодог юм. Жэл бүхэндэ Сагаалганай хуралые угтуулан, бүхы дасануудта «'''[[Дүгжүүбэ]]'''» хурадаг заншалтай юм. Шэнэ һарын гарахаһаа хоёр хоног урид «Дүгжүүбэ» болодог. Энэ юум гэбэл, «Дүгжүүбэ» гээшэмнай «жара» гэһэн удхатай.
Мүр 10 ⟶ 11 :
«Сор» галдаһан галай хажууда хүн зоной гэрһээ асарһан талха, саарһа нангин галаар хайлуулха тусхай хоёрдохи түүдэг носоогдоно. Энэ хадаа жэл соо сугларһан бүхы муу муухай юумэн галдагдажа, хүнэй сэдьхэл арюудхагдаа гэһэн удхатай.
=== Бүтүү үдэр ===
Энээнэй удаа һарын 30-най һүни «Бүтүү» гэжэ нэрэтэй байха. Хуушан жэлэй һүүлшын һүни һара харагдадаггүй, «Бүтүү» гээшэ хуушан ба шэнэ жэл уулзажа, жэлэй нэгэ Бүтүү болоһон удхатай. Бүтүүгэй үдэшэ бурхан дэлгээгдэдэг. Энэ үдэр айлнууд гэр соохиёо сэбэрлээд, бурхандаа зула баряад, сан табяад, гал гуламтадаа үргэл мүргэл хээд, һайн хубсаһаяа үмдэжэ, сай болон бүхэли мяхаяа шанаад, хадагалжа байһан сагаан эдеэнэйнгээ дээжые, үрмэ хурһаяа табаг дээгүүр табидаг. Энэ үдэрые хүн бүхэн өөрынгөө гэртэ бүлэтэеэ үнгэргэдэг гуримтай. Энэ һүни дасан хиидтэ олон ламанар сугларжа, үдэшэһөө үглөөгүр болотор Сидэр һамын хурал үйлэдэдэг юм. Өөр сайхаһаа эхилжэ даганжагай ном наранай гаратар уншаад, тэрээнһээ хойшо Сагаалганай найр захалдаг.▼
[[File:PaldenLhamo.jpg|[[Балдан Һама]] сахюусан]]
▲Энээнэй удаа һарын 30-най һүни «Бүтүү» гэжэ нэрэтэй байха. Хуушан жэлэй һүүлшын һүни һара харагдадаггүй, «Бүтүү» гээшэ хуушан ба шэнэ жэл уулзажа, жэлэй нэгэ Бүтүү болоһон удхатай. Бүтүүгэй үдэшэ бурхан дэлгээгдэдэг. Энэ үдэр айлнууд гэр соохиёо сэбэрлээд, бурхандаа зула баряад, сан табяад, гал гуламтадаа үргэл мүргэл хээд, һайн хубсаһаяа үмдэжэ, сай болон бүхэли мяхаяа шанаад, хадагалжа байһан сагаан эдеэнэйнгээ дээжые, үрмэ хурһаяа табаг дээгүүр табидаг. Энэ үдэрые хүн бүхэн өөрынгөө гэртэ бүлэтэеэ үнгэргэдэг гуримтай. Энэ һүни дасан хиидтэ олон ламанар сугларжа, үдэшэһөө үглөөгүр болотор Сидэр
Бүтүү үдэрэй үдэшэ хүн зон Һама хуралда һуудаг; [[Балдан Һама]] бурхан – мори унаад эгээн түргэнөөр дэлхэйе тойродог юм. Һама сахюусанда мүргэжэ ябахада, дары түргэн туһалдаг эди шэдитэй сахюусан гэхэдээ, һахина гэһэн удхатай. Мориёо унаад, энэ түбиие нюдэ сабшаха зуура эрьеэд ерэдэг юм.
=== Сагаалган ===
Тиин Сагаан һарын 1 шэнэһээ 15 хүрэтэр Сагаан һарын хурал болодог юм. түхэреэн жэл соо үхэһэн хүн амитанай үүнэһэн дээдэ түрэлөө олохо гэжэ ламанар зоной дунда идхалга хэдэг байгаа.
| |||