Зосоохинь усадхагдаа Зосоохинь нэмэгдээ
|
|
|
{| id="mp-left" style="vertical-align:top; background:#f5fffa;"
|-
| style="color:#000;" | <div id="mp-tfa" style="padding:2px 5px">[[FileФайл:ОзероRussian СердцеExpeditionary Forcein France.jpg|225px|left]]
'''[[Дэлхэйн нэгэдүгээр дайн]]''' (ДД I) — 1939 ондо болоһон cагааһаа хойшо Дэлхэйн дайн, эсбэл Ехэ Дайн гэжэ нэрлэгдэжэ байһаншье түүнһээ хойшо Дэлхэйн нэгэдүгээр дайн эсбэл Нэгэдүгээр дэлхэйн дайн гэжэ нэрлэгдэһэн. Энэхүү дайн 1914 оной 07 һарын 24-һөө 1918 оной 11 һарын 11 хүртэл Европодо түблэрһэн томоохон дайн юм. Энэнь дэлхэйн хамагай томо хүcэнүүдые Холбоонойхон (гурбалһан {{lang-fr|Entende}} эргэн тойрондо түблэрһэн) болон Түб хүcэн (гурбалһан нэгэдэлэй эргэн тойрондо үүһэн) гэһэн 2 хүcэндэ хубааһан юм. 70—аад саяһаа багагүй сэрэгэй хүн, 60-аад саянь Европо энэхүү дайнда оролсоһон түүхэн дэхэ хамагай томо дайнуудай нэгэ юм. 9 саяһаа багагүй хүн үрэгдэһэн бүгөөд, үүнэй шалтагаан галта зэбэсэгэй хүгжэл болон түүнэй эсэргүүсэхэ хүгжөөгүйтэй холбоотой юм. Энэнь дэлхэйн түүхэн дэхэ 6-дахи томоохон хүнөөлтэй дайн юм.</div>
'''[[Буряад Орон]]''' ({{хэлэн+ru|Респу́блика Буря́тия}}) — [[Ородой Холбооной Улас]]ай [[сүбъеэкт]]. [[Шэбэрэй холбооной тойрог]]ой зайда оролсоно. Буряад Республика [[Аази]] түбиин дунда, Зүүн [[Шэбэр]]эй <small>(Сибиириин)</small> баруун хубиин <small>(Забайгалиин)</small> ой, талата дайда болон Монголой үргэн талын хоорондо оршодог. Түмэр харгыгаар [[Улаан Yдэ]]һөө [[Мушхаваа]] хүрэтэр 5 519 модо, Номгон далайн эрье хүрэтэр 3 500 модо болодог. Сагай эрилтэдэ хүрэмөөр ниидэхэ онгосын буудал <small>(агаарай поорто)</small> ба Буряад Республикай дайдаар гарадаг Трансшэбэрэй түмэр харгы гансашье ороной бүхы нютаг можонуудтай болон Эброопын оронуудтай бэшэ, мүн Зүүн-урда Аазиин оронуудтай харилсаанай зам бии болгоно. Буряад Республика Ородой Холбооной Уласай Аази-Номгон далайн бүһэ нютагай оронуудтай харилсаа тогтооходо зохид һуури эзэлнэ. Буряад ороной дайда [[Байгал]] далайе зүүн, зүүн-урда тээһээнь хүреэлдэг, Буряадта Багалай эрьеын шэгэй 60% байдаг. Арад зоной дунда [[Байгал]] нангин далай гэдэг. Энэ үзэсхэлэнтэ далайн эрьеын дүрбэнэй гурбан хуби Буряад орондо багтадаг. Буряад ороной газар дайда 351,3 мянган дүрбэлжэн модо <small>(км)</small> талмайтай. Хэмжээгээрээ Буряад орон Ярмаантай ойролсоо юм, Шэнэ Зелаандиһаа 1,3 дахин үлүү. Уласай урда зүгөөр Монгол оронтой хилэ зурыдаг. Зүүн тээһээ [[Ородой Холбооной Улас]]ай [[Забайгалиин хизаар]]ой, баруун тээһээ багашаг зайда [[Эрхүү можо]], [[Тува Республика | Тува Улас]]тай хилэтэй.</div>
|}
|
