Монгол: хубилбаринуудай хоорондохи илгаа

Зосоохинь усадхагдаа Зосоохинь нэмэгдээ
Soul Train (зүбшэн хэлсэлгэ | Хубита)
Заһабариин тодорхойлон бэшэлгэ үгы
41 мүр:
<tr><td width="150px">[[Утаһанай тоо]]</td><td>976</td></tr>
</table>
'''Монгол Улас''' энэ [[Зүүн Ази|Зүүн]] болон [[Түб Ази|Түб]] [[Ази]]да ородог улас юм. Хойто талаараа [[Ородой Холбооной Улас|ОХУ]], бусад талаараа [[Бүгэдэ Найрамдаха Хитад Арад Улас|БНХАУ]]-тай хиллэдэг, баруун зүгтэ [[Казахстан]]тай ойро (хилын сэгүүд 38 километр зайтай) байрладаг. [[Ниислэл]] болон хамагын томо хотонь ниитэ хүн амын 40 оршом хубиинь оршон һуудаг [[Улаан- Баатар]]. Улас түрын засаглалай хэлбэрын хубида нэгэ танхимда парламенттай [[бүгэдэ найрамдаха улас]] болоно.
 
Монгол үндэһэтэн (95%), [[Казах]] (3.9%), [[Тува]] арад түмэнһөө бүридхэжэ 2.75 сая (миллион) хүн аматай. Монгол улас [[далайд гарцгүй улс|далайда гарсагүй]] бүгэдэ [[Шарын шашин|Бурханай шажан]] диилэнхэй хүн амын шүтэлэг юм. Газар нютагай хэмжээгээр дэлхэйн 19-дэхи һуурида байна, 1,564,116 дүрбэлжэн километр нютагынь дунджаар далайн хэмжээнһээ дээшэ 1,580 метр үндэртэ үргэгдэһэн байдаг. Нютагай ехэнхинь [[тала]], [[хээрэ]] бүгэдэ хойто болон баруун талаар [[Алтайн нуруу|Алтай]], [[Хангайн нуруу|Хангай]], [[Хэнтэйн нуруу|Хэнтэй]] нюруунууд, бусад салбар ууланууд һунан тогтоһон, урда талада [[гоби]] зонхилно. [[Хөдөө аж ахуй]]н салбарт бэлчээрийн [[мал аж ахуй]] эрхэлдэг, мөн гол мөрнүүдийн ай сав газруудаар [[улаан буудай]], [[хүнсний ногоо]] голчлон тариалдаг. [[Нүүрс]], [[төмөр|төмрийн хүдэр]], [[зэс]] зэрэг ашигт малтмал баялаг.
 
Монгол орноос [[Палеонтологи|эртний шим судлалын]] олдвор арвин олддог. Евразийн нүүдэлчдийн анхны төрт улас гэж алдаршсан [[Хүннү]] НТӨ 209 онд Монгол оронд төвлөн байгуулагдаж байв. Түүнээс хойш [[Түрэг]] болон өвөг Монгол хэлтэй олон улс ээлжлэн оршин байсан бөгөөд 13-р зууны эхээр тархай Монгол аймгуудыг [[Чингис хаан]] нэгтгэж [[Их Монгол Улс]] байгуулагдсан. 1234 онд [[Өгэдэй хаан]] залгамжилж, хожим нь 1279 онд Чингис хааны ач [[Хубилай хаан]] [[Юань улс]]ыг Хятадад төвлөн байгуулсан байна. Юань улс унасны дараа XIV зууны үеэс Монголчууд Цагаан хэрэмнээс хойших орондоо дотооддоо дайн самуунтай бага хаадын үеийг туулжээ. 1604-1634 онд хаан суусан [[Лигдэн хаан]] [[Манж үндэстэн|Манжуудын]] эсрэг Монголчуудыг дахин нэгтгэхийг оролдсон боловч түүний нас барсны дараагаар [[Манж Чин гүрэн|Чин улсын]] эрхшээлд цувран орцгоосон. 1911 онд [[Манж Чин гүрэн|Чин гүрэн]] нурах нь тодорхой болсноор Монголчууд тусгаар тогтнолоо зарлан тунхаглаж [[Богд хаан]]т Монгол улс байгуулагдсан ч [[Ардын хувьсгал|1921]] он хүртэл бүрнээр тусгаар тогтнож чадаагүй. 1945 онд ЗХУ-аас бусад гадаадын улсуудаар хүлээн зөвшөөрөгдөж, 1961 онд [[Нэгдсэн Үндэстний Байгууллага|НҮБ]]-ын гишүүн, [[бүрэн эрхт улс]] болсон. 1924 оны үндсэн хуулиар [[Бүгд Найрамдах Монгол Ард Улс]] нэртэй болж, [[ЗСБНХУ]]-ын нөлөөгөөр [[коммунист|эв хамт]] улс төрийн дэглэм, [[социализм|нийгэм журмын]] эдийн засгаар замнасан. 1990 онд бусад [[социализм|социалист]] улсуудын адил [[ардчилал|ардчилсан]] дэглэм, [[зах зээлийн эдийн засаг]]т шилжсэн.
 
== Түүхэ ==
"https://bxr.wikipedia.org/wiki/Монгол" хуудаһанһаа абтаһан