Монгол хэлэнэй Халха-Буряад-Хальмаг тобшо толи бэшэг: хубилбаринуудай хоорондохи илгаа
Зосоохинь усадхагдаа Зосоохинь нэмэгдээ
Заһабариин тодорхойлон бэшэлгэ үгы |
Заһабариин тодорхойлон бэшэлгэ үгы |
||
1 мүр:
'''Монгол хэлэнэй Буряад-
[[Монголшууд]] Төв Азийн харилцан ялгаатай орнуудад тархан суурьшиж, нэг бус олон тусгаар улс дотор багтан байгаа тул үсэг бичгийн систем буюу цагаан толгой зарим үг үсгээр ялгаатай дуудагдан, бичигдэх болсон учраас хоорондоо ойлголцохгүй байх явдал гаргахгүйн тулд түгээмэл хэрэглэгддэг үгсийг харьцуулан жишиж үзүүлэв. Энэ нь Монгол хэлээр хэлэлцэгсэд хил хязгаараар хязгаарлагдсан ч хоорондоо ойлголцох, үндэстэний хэл, соёлоо хадгалан хөгжүүлэхэд дэмжлэг болох зорилготой юм.
* Монгол улсад албан ёсоор хэрэглэгдэж буй Халх Монгол кирилл бичгээр бичигдсэн үгсийг нэгдүгээр баганад,
* [[Ородой Холбооной Улас]] (ОХУ)-ын Бүгд найрамдах Буряад Улсад албан ёсоор хэрэглэгдэж буй [[Буряад хэлэн|Буряад кирилл бичгээр]] бичигдсэн үгсийг хоёрдугаар баганад, * ОХУ-ын Бүгд найрамдах Халимаг Улсад албан ёсоор хэрэглэгдэж буй [[Хальмаг хэлэн|Хальмаг кирилл * Эргэлзээтэй утгыг тайлахын тулд ОХУ-д албан ёсоор хэрэглэгддэг [[Ород == Түгээмэл хэрэглэгддэг хэлц хэллэгүүд ==
{|class="wikitable" style="font-size:
!align="center" width="
!align="center" width="
!align="center" width="
!align="center" width="80"|[[Халимаг хэлэн|Халимаг Монгол]]
| align="center" width="10" rowspan="220" |
!align="center" width="
|-
|align="center" rowspan=
|align="center" |сайн байна уу!
|align="center" |
|align="center" |здравствуй!
|-▼
|align="center" |сайн уу!
|align="center" |сайн!
|align="center" |менд!
|align="center" |привет!
|-▼
|align="center" |амар мэнд сайн сууж байна уу!
|align="center" |
|align="center" |
|align="center" |
▲|align="center" |здравствуйте!
|-
|align="center" |чамайг хэн гэдэг вэ?
Мүр 52 ⟶ 67 :
== Түгээмэл хэрэглэгддэг үгс ==
{|class="wikitable" style="font-size:
!align="center" width="
!align="center" width="
!align="center" width="
!align="center" width="
| align="center" width="10" rowspan="220" |
!align="center" width="
|-
|align="center" rowspan=8|Биеийн төлөөний үг
Мүр 168 ⟶ 183 :
|align="center" |пять
|-
|align="center" rowspan=
|align="center" |хүн
|align="center" |хүн
Мүр 194 ⟶ 209 :
|align="center" |мужчина
|-
|align="center" |эм, эмэгтэй, хүүхэн, бүсгүй
|align="center" |эхэнэр, һамган
|align="center" |күүкд күн, эм, баавһа, гергн
Мүр 204 ⟶ 219 :
|align="center" |муж
|-
|align="center" |эхнэр, гэргий, авгай
|align="center" |һамган
|align="center" |гергн, баавһа
|align="center" |жена
|-
|align="center" |хүүхэд, үр
|align="center" |үхибүүн
|align="center" |күүкд, үрн, балчр, нилх,<br> исәлә, гоога
|align="center" |ребёнок
|-
|align="center" |хүү, хөвүүн
|align="center" |үхибүүн
|align="center" |көвүн
|align="center" |мальчик
|-
|align="center" |охин
|align="center" |
|align="center" |күүкн
|align="center" |девочка
|-
|align="center" |найз, нөхөр, анд
|align="center" |
|align="center" |иньг, үр
|align="center" |друг
|-
|align="center" rowspan=5|Өнгө
Мүр 240 ⟶ 270 :
|align="center" |чёрный
|-
|align="center" rowspan=
|align="center" |шөнө
|align="center" |hүни
|align="center" |сө
|align="center" |ночь
|-
|align="center" |өглөө
|align="center" |
|align="center" |өрүн
|align="center" |утро
|-
|align="center" |өдөр
Мүр 250 ⟶ 285 :
|align="center" |өдр
|align="center" |день
|-
|align="center" |маргааш
|align="center" |
|align="center" |манһдур
|align="center" |завтра
|-
|align="center" |өчигдөр
|align="center" |
|align="center" |өцклдур
|align="center" |вчера
|-
|align="center" |долоо хоног
|align="center" |
|align="center" |долан хонг
|align="center" |неделя
|-
|align="center" |жил, он
Мүр 310 ⟶ 360 :
|align="center" |газар
|align="center" |һазр, шора
|align="center" |земля, почва
|-
|align="center" |үүл
Мүр 386 ⟶ 436 :
|c=mng| ой мод,ой, шугуй
|c=bua| ой
|c=xal| ө, ө-модн,
|c=ru| лес
|-
Мүр 681 ⟶ 731 :
|align="center" |хэр, яаж
|align="center" |хэр
|align="center" |яһҗ, яһад
|align="center" |как
|-
|align="center" rowspan=
|c=mng| уух, ундаалах
|c=bua| ууха
Мүр 712 ⟶ 762 :
|c=mng| амьсгалах
|c=bua| амилха, амисхалха
|c=xal| әмсхлх, әмсхлгдх, кииһән авх
|c=ru| дышать
|-
Мүр 737 ⟶ 787 :
|c=mng| бодох, сэтгэх, санах
|c=bua| бодохо, шэбшэхэ
|c=xal|
|c=ru| думать
|-
Мүр 770 ⟶ 820 :
|c=ru| убивать
|-
|c=mng| агнах, гөрөөлөх, ангуучлах▼
▲|-
▲|c=mng| агнах, гөрөөлөх
|c=bua| агнаха
|c=xal| аңнх, аңһучлх, гөрәлх,
|c=ru| охотиться
|-
Мүр 784 ⟶ 829 :
|c=xal| цокх, чичх, нудрмдх
|c=ru| ударить
▲|-
|-
|c=mng| хуваах
Мүр 926 ⟶ 966 :
|c=ru| с (чем-то)
|}
== Холбооһон ==
|